فلسفة تطبيقي هنر با رويكرد پديدارشناسانة هانري كربن

Corbin's Phenomenological Approach to Comparative Philosophy of Art

كربن در طرح عام تطبيقي خود، جايگاهي ويژه براي فلسفۀ تطبيقي هنر قائل است؛ فلسفۀ تطبيقي هنر با نشان دادن مشتركات انضمامي‌تر فرهنگ‌هاي ديني، امكان برابر نهي آن‌ها و كشف تناظرات موجود را سهل‌تر مي‌كند؛ اين رويكرد با روش «تأويل باطني» يا پديدارشناسي (البته پديدارشناسي به معنايي كربن مراد مي‌كند) ميسر خواهد بود؛ اين تأويل باطني مبتني بر دريافت خاصي از زمان و حقيقت است كه فهم به معناي واقعي كلمه كه چيزي جز «وعي» نخواهد بود را ممكن مي‌سازند. به رأي كربن ما با اين تأويل باطني مي‌توانيم بدون درافتادن به دام تناقض‌گويي، قرابت‌هاي موجود ميان اجزاء يك اثر هنري در گوشه‌اي از عالم را با ساختارهاي مشابهي كه در مكان‌هاي ديگر يافتني هستند، مقايسه كنيم و تطبيق دهيم؛ كاري كه در صورت توفيق مهيا كننده زمينه‌هاي گفتگو در ديگر عرصه‌ها نيز خواهد بود. تلاش ما بر اين بوده است تا با بررسي اين تلاش تطبيقي كربن، به فهمي از الگويي كه بر مبناي آن، اين «فلسفه تطبيقي هنر» رخ مي‌دهد، دست يابيم؛ كاري كه با طرح نمونه‌هايي از نوشته‌هاي كربن كه در اين چهارچوب قرار مي‌گيرند، صورت پذيرفته است؛ ازاين‌رو نوشتار حاضر با معرفي عناصر روش شناسانه‌اي آغاز مي‌شودكه هانري كربن در تدوين فلسفه تطبيقي هنر به كار مي‌بندد و با پژوهشي در تحليل‌هاي او در اين چهارچوب پايان خواهد پذيرفت.

This paper is about Corbin's investigations in aesthetics. These investigations are a part of his universal project named "comparative theology". Corbin's comparative aesthetics is founded on his perception of phenomenology; the one he calls "tawil". So in a successful comparative effort, all phenomena must be compared to its sources. So for a comparative aesthetics, we should search for common sources, and these common sources can only be reached by esoteric tawil. This esoteric tawil based on a special perception on time and truth. an‎d this perception makes real understanding, i.e. "Waai" possible. Henry Corbin contents only with this esoteric tawil, we can compare tow works of art with extreme geographical distance. A task Corbin claims to do. We try to find out that pattern which Corbin's comparative aesthetics is based on; so this paper begins, presenting methodological elements of this comparative aesthetics and is to be ended by Corbin's analysis in this field.