پديد آورندگان :
نصرتي، كاظم دانشگاه شهيد بهشتي - دانشكده علوم زمين - گروه جغرافياي طبيعي , ماليان، پريسا دانشگاه شهيد بهشتي - دانشكده علوم زمين , درفشي، خه بات دانشگاه شهيد بهشتي - دانشكده علوم زمين
كليدواژه :
استحصال آب باران , پشت بام , تحليل خوشه اي , رواناب شهري , سيلاب
چكيده فارسي :
جنس پشت بام و زمان استحصال آب دو عامل موثر بر كيفيت آب استحصال شده مي باشد. هدف از اين پژوهش بررسي پارامترهاي كيفي و تعيين تفاوت اثر جنس پشت بام و زمان استحصال آب بر كيفيت آب استحصال شده در منطقه 8 تهران مي باشد. به اين منظور30 نمونه رواناب سطحي در سال 1391 و 1392 از دو پشت بام با جنس هاي ايزوگام و موزاييك برداشت شد. پارامترهاي pH، هدايت الكتريكي، كربنات، بيكربنات، كلسيم كربنات، كل مواد محلول، كل مواد معلق، نيتروژن، نيترات، فسفات، فسفر و سولفات نمونه هاي رواناب اندازه گيري شد. به منظور بررسي اثر جنس پشت بام و زمان استحصال بر كيفيت آب از آزمون t و من ويتني استفاده شد. جهت بررسي ارتباط متغيرها و گروه بندي آن ها به ترتيب از تحليل همبستگي و تحليل خوشه اياستفاده شد. نتايج نشان داد كه مهم ترين پارامترهاي تاثير گذار بر كيفيت آب، نيتروژن و نيترات مي باشد. نتايج همچنين نشان داد جنس متفاوت پشت بام ها باعث تغيير در ميزان برخي پارامترهاي كيفي رواناب مي شود. جنس ايزوگام در مقايسه با جنس موزاييك بر روي پارامترهاي نيتروژن و نيترات تاثير بيش تري دارد كه مي تواند به دليل مواد اوليه تشكيل دهنده موزاييك و ايزوگام باشد. همچنين تمامي پارامترهاي كيفيت آب به جز pH تحت تاثير زمان استحصال آب (رواناب اوليه و نهايي) قرار دارند و بخش عمده بار آلودگي در رواناب اوليه وجود دارد. نتايج تحليل خوشه اينشان داد كه گروه بندي متغيرها بر اساس نوع آلاينده و ويژگي هاي موثر بر آن به 4 گروه تقسيم مي گردد. نتايج اين مطالعه پيشنهاد مي نمايد كه بخش نخست رواناب توليدي حاصل از بارش به دليل كيفيت نامناسب ذخيره نگردد اما آب استحصال شده زمان هاي بعدي بارندگي مي تواند راهكاري در تامين آب با كيفيت مناسب در مناطق خشك و كم آب كشور باشد.
چكيده لاتين :
Over recent decades, fresh water resources have been exposed to pollution meaning that in some areas, available supplies are now scarce. It is necessary, therefore, to harvest precipitation water in order to help control and manage flood and supply waters in urban areas. Roof material type and the timing of water harvesting are two main controls on harvested water. The main objectives of this study were therefore to investigate rainwater quality and to identify the effect of roof material type and harvesting time (first flush and posterior roof runoff) on harvested water quality in district 8, Tehran city, Iran. To address these objectives, 12 water quality parameters (pH, electrical conductivity, carbonate, bicarbonate, calcium carbonate, total dissolved solid, total suspended solids, nitrogen, nitrate, phosphate, phosphorous and sulfate) were measured in 30 runoff samples collected from two mosaic tile and bitumen roofs during 2013-14. T-tests and the Mann Whitney U-test were used to assess the effect of roof material type and harvesting time on the harvested water quality. Correlation and cluster analysis were used to the relationships among, and clusters of, roof runoff water quality parameters, respectively. The most important parameters affecting water quality were nitrogen and nitrate. The results also showed that the roof material types change the roof runoff water quality parameters. The bitumen roof compared to the mosaic tile roof had the most substantial effect on water quality. All roof runoff water quality parameters, except pH, were affected by harvesting time for the runoff (first flush and posterior roof runoff). The results of cluster analysis showed that the roof runoff water quality controls classified into four clear clusters. The results of this case study suggest that first flush runoff cannot be stored for water supply because of its unsuitable quality, but that posterior roof runoff can provide a means to supply water of acceptable quality in arid regions and in areas with water scarcity issues.
