تبيين تاب‌آوري شغلي معلمان دانش‌آموزان استثنايي: بر اساس سبك مقابله‌اي و نقش واسطه‌اي باورهاي مذهبي

Career resiliency, coping styles, religious beliefs

هدف: اين پژوهش در راستاي بررسي تاب‌آوري شغلي معلمان مدارس استثنائي، بر اساس سبك مقابله‌اي و نقش واسطه‌اي باورهاي مذهبي انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از نوع توصيفي- همبستگي و جامعۀ آماري شامل تمام معلمان مدارس استثنائي استان مازندران بود. از بين آنان، 200 معلم مدارس استثنائي با استفاده از روش نمونه‌گيري خوشه‌اي انتخاب شدند. در اين پژوهش، پرسشنامۀ تاب‌آوري شغلي معلمان آموزش ويژه (سوتومايور، 2012)، پرسشنامۀ مقابله با موقعيت استرس‌زا (اندلر و پاركر، 1990)، و پرسشنامۀ دينداري نسخۀ 15 (هوبر و هوبر، 2012) استفاده شد. يافته‌ها: نتايج حاصل نشان داد سبك مقابله­اي مسئله‌مدار به­صورت مثبت و سبك مقابله‌اي هيجاني به­صورت منفي، بر تاب‌آوري شغلي معلمان مؤثر بوده است و بين باور مذهبي و تاب‌آوري ارتباط مثبت و معناداري وجود دارد. همچنين، تمام ابعاد باور مذهبي با سبك مقابله‌اي (مسئله‌مدار) رابطۀ مثبت و معنادار داشته است. براساس يافته‌ها، باورهاي مذهبي توانسته است نقش واسطه‌‌اي بين سبك مقابله‌اي و تاب‌آوري ايفا ‌كند. نتيجه‌گيري: با آموزش سبك مناسب مقابله‌­اي به معلمان، مي­توان تاب‌آوري شغلي آنان را افزايش داد كه اين امر منجر به بهبود كيفيت تدريس‌ و بالطّبع افزايش توانايي دانش‌آموزان مي­ شود.

Objective: This study aimed to examine the career resiliency of teachers of special schools based on coping styles with the mediating role of religious beliefs. Method: The statistical population of this descriptive-correlational study consisted of all teachers of special schools in Mazandaran Province, Iran. Through cluster sampling, 200 teachers of special schools were selected. In this study, the Special Education Career Resilience Scale (Sotomayor, 2012), the Coping Inventory for Stressful Situations (Endler & Parker, 1990), and the Centrality of Religiosity Scale-15 (Huber & Huber, 2012) were used. Results: Results showed that problem-focused coping style and emotion-focused coping style affect teachers’ career resiliency positively and negatively, respectively, and there is a significant positive correlation between religious belief and resiliency. In addition, all dimensions of religiosity have a significant positive correlation with coping style (problem-oriented). Moreover, religious beliefs have a mediating role between coping style and resiliency. Conclusion: By teaching appropriate coping styles to teachers, it is possible to increase their career resiliency which enhances the quality of teaching, thereby increasing learners’ ability to learn better.