پديد آورندگان :
رضازاده، سياوش سازمان حفاظت محيط زيست - دانشكده محيط زيست - گروه محيط زيست طبيعي و تنوع زيستي،كرج , جهاني، علي سازمان حفاظت محيط زيست - دانشكده محيط زيست - گروه محيط زيست طبيعي و تنوع زيستي،كرج , گشتاسب، حميد سازمان حفاظت محيط زيست - دانشكده محيط زيست - گروه محيط زيست طبيعي و تنوع زيستي،كرج , مخدوم فرخنده، مجيد دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه جنگلداري و اقتصاد جنگل
كليدواژه :
ارزيابي , منطقه حفاظت شده باشگل , توان اكولوژيكي , تجزيه و تحليل سيستمي , زون بندي
چكيده فارسي :
ارزيابي توان بوم شناختي سرزمين به عنوان هسته مطالعات محيط زيستي، قبل از توسعه براي كاربري هاي مختلف ضروري است. مناطق حفاظت شده براي دستيابي به اهداف پيش بيني شده براساس معيارهاي IUCN، لازم است طي فرآيند ارزيابي توان محيط زيستي، زونبندي شوند. اين پژوهش با هدف تعيين توان بوم شناختي و زون بندي منطقه حفاظت شده باشگل با روش تجزيه و تحليل سيستمي جهت طبقه بندي مجدد حفاظتي آن صورت گرفت. براي نيل به آن، با تهيه نقشه منابع اكولوژيكي پايدار و ناپايدار و اقتصادي ـ اجتماعي محدوده در مقياس 1:25000 و تجزيه و تحليل و جمع بندي آن با سامانه اطلاعات جغرافيايي، 1012 يگان محيط زيستي در منطقه حاصل شد. از مقايسه واحدهاي همگن با مدل اكولوژيكي ويژه منطقه، نقشه هاي توان اكولوژيكي تهيه و سپس با تلفيق و ادغام واحدهاي داراي كاربري يكسان، در ابتدا نقشه پايه زونبندي و در نهايت، با اولويت بندي و سامانده ي زون هاي اوليه، نقشه زون بندي نهايي به عنوان واحدهاي برنامه ريزي تهيه گرديد. نتايج نشان داد از كل منطقه (24399هكتار)، 24/14% (6133/14 هكتار) در زون طبيعت محدود شده، 58/41% (14250/99هكتار) در زون حفاظت شده، 0/32% (77/4 هكتار) در زون تفرج گسترده، 13/63% (3324/65 هكتار) در زون ساير استفاده ها، 1/87% (456/87 هكتار) در زون بازسازي و احياء، 0/6% (145/26 هكتار) در زون سپر بازدارنده، 0/04% (9/12 هكتار) در زون تاريخي و فرهنگي و 0/005% (1/32 هكتار) در زون اداري قرار دارد. با توجه به وسعت زياد زون حفاظت، منطقه باشگل از ارزش حفاظتي بالا برخوردار است اما يكي از زونهاي لازم (زون تفرج متمركز) براي ارتقا به پارك ملي را ندارد.
چكيده لاتين :
Assessment of land ecological capability as the core of environmental studies, is necessary before development for different uses. To achieve the planned objectives according to the IUCN, it is necessary for protected areas to be zoned in the process of evaluation of environmental capabilities. This study was done to determine the ecological capability and zoning of Bashgol protected area by systemic analysis method for the conservational reclassification of the Protected area. To achieve it, 1012 environment units in the area was achieved with preparing the map of stable and unstable ecological resources, and socioeconomic resources of area and its analysis and concluding by GIS (scale 1:25,000). The maps of ecological potential were prepared by comparing the homogeneous units with special ecological model of the area, and then with integration of units with the same usage, first base map of zoning and eventually the final zoning map with prioritizing and organizing the primary zones as the units of planning was prepared. The results showed that the percentages of the restricted nature zones, the protected zone, the extensive recreation zone, the other uses zone, the recovery and restoration zone, the buffer zone, the historic and cultural zone and the special use zone, are 25.14%(6133.14 hectares),58.41% (14250.99 hectares),0.32 %(77.4 hectares),13.63%(3324.65 hectares), 1.87%(456.87 hectares),0.6%(145.26 hectares),0.04%(9.12 hectares) and 0.005%(1.32 hectares), respectively. Due to the large extent of the protection zone, Bashgol area has high conservation value, but does not have one of the necessary zones (Intensive recreation zone) to be upgraded to national park level.
