اثربخشي بازي‌درماني‌گروهي بر بهبود روابط بين‌فردي و پذيرش اجتماعي در دانش‌آموزان با آسيب شنوايي

Effectiveness of Group Play Therapy on Improving Interpersonal Relationships and Social Acceptance of Deaf Students

پژوهش حاضر با هدف تعيين اثر بازي­ درماني گروهي بر بهبود روابط بين ­فردي و پذيرش اجتماعي در دانش‌آموزان با آسيب شنوايي انجام شد. روش پژوهش آزمايشي از نوع پيش ­آزمون و پس­آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماري شامل تمامي دانش‌آموزان با آسيب شنوايي دختر كلاس‌هاي چهارم تا ششم شاغل به تحصيل در مدارس استثنايي شهرستان رشت در سال تحصيلي 94-1393 بودند. از اين دانش­آموزان نمونه­اي به حجم 30 نفر به روش تصادفي ساده انتخاب شد و به‌صورت تصادفي در گروه‌هاي آزمايش و گواه جايدهي شدند. برنامه مداخله­ بازي­ درماني گروهي به مدت 12 جلسه 45 دقيقه­اي براي شركت­ كنندگان گروه آزمايشي اجرا شد، درحالي‌كه شركت ­كنندگان گروه گواه چنين مداخله‌اي را دريافت نكردند. هر دو گروه در پيش ­آزمون و پس ­آزمون با پرسشنامه‌هاي روابط بين همسالان والتر دبليو هادسون و مقبوليت اجتماعي فورد و رابين ارزيابي شدند. نتايج آزمون t، تفاوت ميانگين پيش ­آزمون با پس ­آزمون متغير روابط بين ­فردي را نشان داد. همچنين نتايج تحليل كوواريانس نشان داد كه بازي­ درماني گروهي بر بهبود روابط بين­فردي و افزايش پذيرش اجتماعي دانش ­آموزان با آسيب شنوايي تأثير دارد. بنابراين در آموزش دانش ­آموزان با آسيب شنوايي، بازي و بازي ­درماني بايد به‌عنوان يكي از محورهاي اصلي توان‌بخشي توسط متخصصان و معلمان در نظر گرفته شود.

The present study aimed to investigate the effect of group play therapy on improving interpersonal relationships and increasing social acceptance in students with hearing impairment. The present study is experimental of type pre-test and post-test with control group. The statistical population of this study included all students with hearing impairment fourth, fifth and sixth grade girl students studying in the exceptional schools of Rasht city in the academic year 2015-16. The sample in this study Included 30 of these students that were randomly assigned to experimental and control groups. Interventional group play therapy program for 12 sessions of 45 minutes was implemented on the experimental group, while the control group did not receive such an intervention. Both groups were evaluated in pre-test and post-test with Hudson’s (1997) Peer relationships and Ford's and Robin's (1970) social acceptance questionnaires. The t-test statistical results showed a difference the mean of the pre-test with post-test of the interpersonal relationships variable. Also, the results of covariance analysis showed that group play therapy is effective on improving interpersonal relationships and increasing social acceptance of students with hearing impaired (p<0.001). Therefore, in training students with hearing impairment, playing and play therapy should be considered as one of the main axes of rehabilitation by specialists and teachers.