روسيه و مناقشه قره باغ

در چارچوب رقابت­هاي ژئوپليتيك موجود ميان روسيه و غرب، كرملين مناطق خارج نزديك را در حوزه منافع استراتژيك و حياتي خود تعريف نموده و از مناقشات سرزميني حل نشده موجود در اين مناطق نظير بحران قره­باغ به ­عنوان ابزاري براي تثبيت نفوذ خود در جمهوري­هاي جدا شده از اتحاد جماهير شوروي بهره برده است. در اين بين مناقشه قره­ باغ به­ عنوان جدي­ترين مشكل امنيتي قفقاز جنوبي بيش از دو دهه است كه تداوم داشته است و مطالعه پويش­هاي منطقه­اي بر شكنندگي وضعيت نه صلح نه جنگ حاكم و احتمال تشديد دوباره مناقشه اشاره دارد. مناقشه­اي كه ظرفيت تبديل شدن به جنگي تمام عيار ميان طرف‌هاي درگير را دارد. با توجه به مطالب مذكور، نوشتار حاضر به دنبال پاسخگويي به اين سوال اصلي است كه تشديد مناقشه قره‌باغ چه فرصت­ها و چالش­هايي براي كرملين مي­تواند در پي داشته باشد؟ ايجاد ناامني در مسير­هاي صادراتي انرژي از درياي خزر به سوي بازارهاي غربي و استقرار نيروهاي روسيه در منطقه قره ­باغ و در چارچوب نيروهاي حافظ صلح را مي­توان مهم‌ترين فرصت پيش­ روي كرملين دانست. در مقابل احتمال درگير شدن با تركيه به­عنوان متحد جمهوري آذربايجان و تقويت نفوذ غرب در قفقاز در سايه تشديد بحران چالش­هاي احتمالي متوجه روسيه خواهند بود. در اين مقاله تلاش شده است به روش توصيفي و تحليلي و با استفاده از چارچوب نظري ژئوپليتيك، احتمال تشديد مناقشه قره­باغ و چالش­ها و فرصت­هاي متوجه روسيه مورد بررسي قرار گيرند.