تحليل اثرات تالاب زريوار مريوان بر دارايي‌هاي معيشتي خانوارهاي روستايي حاشيۀ آن

The impacts of Zarivar wetland on the livelihood assets of rural households

تالاب‌ها اكوسيستم‌ها يا زيستگاههاي با ارزشي هستند كه در بين انواع زيست گاه هاي طبيعي از كاركردهاي بسيار تالاب‌ها اكوسيستم‌ها يا زيست گاه‌هاي با ارزشي هستند كه در بين انواع زيست گاه‌هاي طبيعي از كاركردهاي بسيار متنوعي برخوردارند كه علاوه بر حفاظت از تنوع زيستي، داراي ارزش‌هاي طبيعي، اقتصادي و اجتماعي متعدد ديگري نيز مي‌باشند كه مي‌تواند بر دارايي‌هاي معيشتي مردم و درنهايت سطح معيشت آنها تاثيرگذار باشد. بنابراين پژوهش حاضر با هدف ارزيابي اثرات تالاب زريوار مريوان بر دارايي‌ها يا سرمايه‌هاي معيشتي خانوارهاي حاشيه آن صورت گرفته است. تحقيق حاضر از نوع توصيفي-تحليلي است كه به روش كتابخانه‌اي و ميداني و با بهره‌گيري از ابزار پرسشنامه براساس چارچوب معيشت پايدار دپارتمان توسعه بين‌الملل انجام گرفته است. منطقه مورد مطالعه شهرستان مريوان بوده و جامعه آماري تحقيق را 1539 نفر از سرپرستان خانوار ساكن در 7 روستاي حاشيه اطراف تالاب تشكيل مي‌دهند كه با استفاده از فرمول‌ كوكران 230 نفر از آنها به عنوان نمونه برآورد گرديد. جهت تجزيه و تحليل داده‌هاي گردآوري شده از نرم افزارهاي SPSS و LISREL استفاده شده است. براساس يافته‌هاي پژوهش تالاب زريوار در تمام ابعاد پنج گانه سرمايه‌هاي معيشت يعني طبيعي، انساني، فيزيكي، اجتماعي و مالي خانوار‌هاي حاشيه خود اثرگذار بوده به گونه‌اي كه باعث افزايش سطح و بهبود مولفه‌هاي مربوط به هركدام از سرمايه‌ها شده است. در اين ميان سرمايه طبيعي به عنوان مهمترين شاخص موثر در معيشت خانوارها شناخته شد. همچنين نتايج حاصل از برازش مدل اندازه‌گيري معيشت پايدار نشان از معنادار بودن تمامي شاخص‌ها و ابعاد سنجش آنها دارد كه مي توان نتيجه گرفت تالاب زريوار با ابعاد و شاخص‌هاي درنظر گرفته شده باعث بهبود سطح دارايي‌ها و معيشت مردم گرديده است.

The wetlands are valuable ecosystms that among diffenet kinds of natural ecosystems have diverse functions in human life. In addition to the conservation of biodiversity, this phenomenon have a lot of natural, economic, social and many other values that can affect the assets of local people and their livelihoods and ultimately living standards. Thefore, the present study aiming to evaluate the effects of Zarivar wetland in Marivan County on housholds’livelihood assets living in villages around the wetland. As a descriptive-analytical research using both documentary and survey methods, necessary data and information were gathered form the field by a structured questionnire based on (DFID) sustainable livelihood framework. The study area was Marivan County and studied population consisted of 1539 head housholdsin 7 villages that living around the wetland and using Cochran’s sample size formula 230 persons were selected as the sample group of the study. The collected data were analyzed by applying both SPSS and LISREL softwares. Based on the findings the wetland have affected all five dimensions of livelihood assets ( natural, human, physical, social and financial) in studied housholds as they stated that the level of assets components have imporove considerably. In this regard, natural capital/asset was specified as the most affected one in people’s livelihood by the respondents. Also the results of theLISREL model indicate significant measure sustainable livelihoods of all indicators and dimensions of its evaluation in which it can be concluded that the Zarivar wetland with dimensions and parameters have been considered, have improved local residents’livelihood