پديد آورندگان :
قرنجيكي، عبدالرضا دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه علوم خاك , دردي پور، اسماعيل دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه علوم خاك , عاليشاه، عمران سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي، گرگان - موسسه تحقيقات پنبه كشور , قادري فر، فرشيد دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه زراعت
كليدواژه :
كارايي پتاسيم 1 , تنوع ژنتيكي , پنبه , تجزيه خوشه اي
چكيده فارسي :
بعضي از ژنوتيپهاي پنبه، توانايي بيشتري در جذب پتاسيم از محيط رشد خود دارند و در پاسخ به مصرف كود پتاسيم نيز متفاوتند. شناسايي اين ژنوتيپها،راهبرد بسيار موثري براي توليد بهينه پنبه در خاكهاي دچار كمبود پتاسيم و مصرف بهينه كود پتاسيم ميباشد. در اين تحقيق، در شرايط كمبود و كفايت پتاسيم در محيط كشت هيدروپونيك، كارايي استفاده و پاسخ به پتاسيم 25 ژنوتيپ مختلف پنبه، با استفاده از تجزيه خوشهاي مورد مقايسه و گروهبندي قرار گرفت. نتايج نشان دادكه كمبود پتاسيم منجر به كاهش معنيدار وزن خشك ريشه و اندامهاي هوايي ژنوتيپهاي پنبه شد. همچنين با تامين پتاسيم كافي براي گياه، غلظت و جذب آن نيز در ريشه و اندامهاي هوايي پنبه افزايش يافت. تجزيه خوشهاي، ژنوتيپهاي پنبه را از نظر كارايي استفاده پتاسيم (شرايط كمبود) به چهار گروه غير كارا، نسبتاً كارا، كارا و بسيار كارا تقسيم نمود كه در آن،ژنوتيپهاي SKT133، سپيد و مهر در خوشه كارا و ژنوتيپهاي شايان، N2G80، گلستان و ساجدي در خوشه بسيار كارا قرار گرفتند.ساير ژنوتيپها در گروه غير كارا يا نسبتاً كارا بودند. همچنين، در پاسخ به مصرف پتاسيم (شرايط كفايت) ژنوتيپهاي پنبه به چهار خوشه غير پاسخده، كم پاسخده، نسبتاً پاسخده و پاسخده گروهبندي شدند.بر اين اساس، ژنوتيپهاي ساحل، M13، ساجدي، تابلاديلا و لطيف به عنوان ژنوتيپهاي پاسخده شناسايي شدند. ژنوتيپ ساجدي كه هم بسيار كارا و هم پاسخده به پتاسيم بود، بنابراين، براي استفاده در هر وضعيتي از پتاسيم قابل جذب خاك (كمبود يا كفايت)، توصيه ميشود.
چكيده لاتين :
Some cotton genotypes take up potassium more potentially from the growth media and they are also different in response to K fertilizer application. Identification of these genotypes represents a very effective strategy for best cotton production in K deficient soils and optimum K fertilizer application. A hydroponically experiment was carried out to compare and rank 25 cotton genotypes through cluster analysis for K use and response efficiencies in deficient and sufficient K conditions. The results showed that potassium deficiency resulted in significant decrease in root and shoot dry weights of cotton genotypes. Also, by supplying sufficient potassium for the plant, its concentration and uptake increased in the root and shoots of cotton. Cluster analysis categorized cotton genotypes into four non-efficient, moderately efficient, efficient and highly efficient groups in terms of potassium use efficiency (deficiency conditions), in which the SKT133, Sepid and Mehr genotypes were stood in efficient cluster and Shayan, N2G80, Golestan and Sajjadi genotypes were found in the highly efficient cluster. Other genotypes were in non-efficient or moderately efficient groups. Also, in response to potassium application (sufficiency conditions), cotton genotypes were classified into four non-responsive, low responsive, moderately responsive, and responsive clusters. Accordingly, the genotypes of the Sahel, M13, Sajjadi, Tabladilla and Latif were identified as responsive genotypes. Sajid genotype, which is both highly efficient and responsive to potassium, is therefore recommended for use in any state of available soil potassium (deficiency or sufficiency).
