تقاضاي خودروهاي تجاري در ايران

Estimating Demand Model for Iran Commercial Vehicles

تقاضاي خودرو عمدتا موضوع چالش برانگيزي در حوزه ادبيات تقاضا است كه تاكنون در ايران كمتر به‌ آن پرداخته شده است. از اين بين، تقاضاي خودروهاي تجاري موضوعي است كه جذابيت كمتري براي تحقيق داشته است. در اين مقاله، توابع تقاضاي خودروهاي تجاري تصريح و توسط روشهاي اقتصادسنجي برآورد شده است. اين توابع شامل: تقاضاي اتوبوس، وانت، كاميون سبك و نيز كاميون سنگين و تريلر ميباشند. جهت مدلسازي اين توابع تقاضا از نظريههاي تعديل موجودي استفاده شده است. افزون بر‌آن، بهلحاظ آنكه تقاضاي خودروي تجاري يك تقاضاي مشتق شده ميباشد، متغيرهاي مرتبط با تقاضاي مسافر و حمل بار در مدلها لحاظ گرديده است. نتايج نشان مي‌دهد كه در تمامي مدلهاي برآورد شده تقاضا، شاخص قيمت و موجودي خودروي دوره قبل، دو متغير مهم اثر گذار بوده اند. در تقاضاي اتوبوس، براي متغير تعداد مسافر، متغير جمعيت به عنوان جانشين و اثرگذار شناخته شده است. اين درحالي است كه براي تقاضاي خودروهاي باري، ارزش افزوده بخش خدمات و ميزان كاالاي حمل شده علاوه برمتغيرهاي پيش گفته شده به عنوان متغيرهاي اثرگذار شناخته شده اند.

Vehicle demand forecasting are particularly challenging in Iran because seldom researchers worked on this topic. While most of researchers in Iran studied forecasting models of passenger cars, this paper investigated commercial vehicles which have hardly been addressed in the literature. This paper forecasted demand functions of Iran commercial vehicle in different segments (pickup, transportation vehicles and wide range of truck) via econometrics methods stock adjustment models. Also, since commercial vehicle demand is a derivative one, related variable of each passenger and cargo transportation is considered in the developed model. The results illustrate that in all estimated demand models, price and inventory are seen as effective variables. In bus segment, population is a substitute and effective variable, although service values added as well as cargo are known as effective variables in pickup and truck segments.