فراواني مصرف داروهاي بدون نسخه و عوامل مرتبط در دانشجويان علوم پزشكي گلستان 1392

The Prevalence of Non-Prescription Drugs and Related Factors in Students of Medical Sciences in 1392

زمينه و هدف: با پيشرفت‌هاي قابل توجهي كه در زمينه‌هاي مختلف علمي به عمل آمده است شاهد دسترسي هرچه بيشتر افراد به داروهاي مختلف مي‌باشيم، به طوري كه اين دسترسي راحت، خود به عنوان يك پديده اجتماعي زيان بخش يعني استفاده نابجا از دارو دامن‌گير بشر گرديده است. امروزه خوددرماني از جمله بزرگ‌ترين مشكلات اجتماعي، بهداشتي و اقتصادي جوامع مختلف از جمله ايران محسوب مي‌شود. هدف از اين مطالعه شيوع مصرف داروهاي بدون نسخه وعوامل مرتبط با آن در دانشجويان علوم پزشكي گلستان 1392 مي‌باشد. روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي مقطعي 262 نفر از دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي گلستان به صورت نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه روا و پايا شده داراي دو قسمت ويژگي‌هاي جمعيت شناختي و سوالات دارويي جمع آوري شد. داده‌ها با نرم افزار آماري SPSSنسخه 16 و آزمون كاي اسكوير و تي تست مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: شايع‌ترين داروي استفاده شده مسكن 84/8 درصد (229 نفر) و پس از آن آنتي هيستامين‌ها و داروهاي ضد سرماخوردگي 77/5 درصد (210 نفر) بود. مهم‌ترين عامل موثر در استفاده دارو، عدم احساس نياز براي مراجعه به پزشك به دليل خفيف بودن علائم بيماري (67/5%) و مهم‌ترين منبع براي تهيه دارو داروخانه 34/1 درصد (92 نفر) بوده است. نتيجه‌گيري كلي: خوددرماني با داروهاي بدون تجويز پزشك از شيوع بالايي بين دانشجويان برخوردار بوده است و شايع‌ترين داروي مورد استفاده مسكن بوده است. خفيف بودن علائم بيماري از عوامل ترغيب كننده بود. آموزش همگاني براي افزايش آگاهي دانشجويان همچنان ضروري به نظر مي‌رسد. داده‌ها نشان داد كه دانشجويان يكسري از عوامل را در مصرف خودسرانه دارو تاثيرگذار مي‌دانستند كه در اين ميان خفيف بودن علائم بيماري در الويت بوده است.

Background & Aim: The scientific advances have been caused more access to the medication. The easy accessibility as harmful social phenomena (i.e misuse of medication) is widespread problem in many countries. Self-medication is one of the greatest social and economic health problems of the country. The aim of study was to explore prevalence of self-medication practice among medical students and its relationship with some factors. Material & Methods: In this descriptive cross- sectional study using convince sampling 262 of the students were participated. The data collected by valid and reliable questionnaire consisted two parts; demographic and specific questions related to medication consumption. The data analyzed using SPSS.16 and interpreted by Chi-Square and T-Tests. Results: 51.1 percent of the students were of male. The most commonly used drugs were analgesics 84/8% (229 cases), antihistamines 76/4% (207 people), common cold medications. The most important factor for selftreatment (67.5%) was feeling no need to visit a doctor because of mild symptoms. The most important source for the access to the medication was the pharmacy 34/1 stores. Conclusions: The prevalence of self- medication with drugs without prescription was high. The most commonly used drugs were analgesics. The public education to increase awareness s0till seems necessary.