ارزيابي شاخص‌ ذخيره آب پوشش‌ گياهي (VSWI) تصاوير سري زماني سنجنده موديس در پايش خشكسالي حوضه آبخيز گاوخوني

Evaluation of Vegetation Supply Water Index through Time-Series Images of MODIS Products in Drought Monitoring over Gavkhuni Basin

خشكسالي به‌دليل گستردگي مقياس زمان و فضاي تأثير، يكي از اصلي‌ترين عوامل گسيختگي توان اكولوژيك به‌شمار مي‌آيد. كارايي پايش خشكسالي منطقه‌اي با استفاده از شاخص‌هاي هواشناسي به‌دليل محدوديت پراكنش مكاني يك چالش است. در پژوهش حاضر، 168 تصوير سري‌زماني سنجنده موديس شامل شاخص پوشش ‌گياهي تفاوت نرمال (NDVI) و دماي سطح زمين(LST) به‌كار گرفته شد. با تلفيق اين دو شاخص، شاخص ذخيره آب پوشش‌ گياهي (VSWI) جهت ارزيابي خشكسالي نزديك ‌به‌ زمان ‌واقعي و پايش زماني- پراكندگي مكاني آن در حوضه آبخيز گاوخوني طي دوره رويشي سال‌هاي 2003 تا 2014 به‌كار رفت. شاخص SPIمبنا قرار داده ‌شد و بازخورد شاخص‌هاي ماهواره‌اي و هواشناسي با استفاده از آزمون‌ پارامتري همبستگي پيرسون ارزيابي شد. نتايج بررسي روابط بين مقادير سري‌زماني ميانگين سالانه شاخص VSWI و SPI در دوره زماني مشابه، مقدار 0/578 را نشان داد. جهت بررسي دقيق‌تر معني‌داري روابط شاخص‌ها، آزمون‌ غيرپارامتري همبستگي اسپيرمن به مطالعه اضافه شد كه معناداري را تأييد نمود. همچنين، نتايج الگوي پراكندگي مكاني خشكسالي شاخص‌ سالانه VSWI مربوط با 12 سال نشان داده شد كه بيانگر خشكسالي شديد بلند مدت در قسمت‌هاي جنوب شرقي سد زاينده‌رود و كل محدوده تالاب گاوخوني بود. انطباق اين نقشه با نقشه خشكسالي هواشناسي حاكي از كارايي تلفيق شاخص‌هاي ماهواره‌اي NDVI و LST در پايش خشكسالي است.

Drought is one of the main factors of ecological potential stress due to the wide extension of the time scale and impact space. The performance of regional drought monitoring using the meteorological indicators is a challenge due to spatial distribution constraints. In present study, 168 time series images including NDVI and LST indices were used. Integrating these two indices, VSWI was used to assess near-real-time and spatial-temporal spatial drought monitoring in Gavkhoni basin during 2003 to 2014. The SPI was assigned as the basis and the feedback of satellite and meteorological indices was assessed using Pearson correlation test. The results of the study of the relationships between the mean annual values of the VSWI and SPI indices during the same period showed a value of 0.578. In order to study the significance of the indices correlation, a nonparametric Spearman correlation test was added to the study. In addition, the results of the spatio-temporal pattern of the annual VSWI, indicating a severe long-term drought in the southeastern parts of the Zayandehrud dam and the entire Gavkhoni wetland area. The adaptation of this map to the meteorological drought map indicates the efficiency of integrating NDVI and LST satellite indices in drought monitoring.