طراحي و روان‌سنجي مقياس ارزشيابي تدريس

Designing and psychometric analysis of the teaching evaluation scale

مقدمه: ارزشيابي اساتيد نوعي ارزشيابي آموزشي است كه عبارت از تعيين ميزان موفقيت اعضاي هيأت علمي در رسيدن به هدف‌هاي آموزشي خود مي‌باشد. توسعه روش‌هاي شفاف و ابزارهاي مناسب در اين زمينه، اهميت دارد همچنين طراحي و روان‌سنجي مقياس‌هاي ارزشيابي منطبق با فرهنگ ضروري به نظر مي‌رسد. هدف از انجام اين پژوهش، طراحي و روان‌سنجي مقياس ارزشيابي تدريس مدرسين بوده است. روش: اين پژوهش روش شناختي، در دو بخش طراحي عبارات مقياس و روان‌سنجي آن انجام گرفته است. محل انجام پژوهش، دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي بوده و نمونه‌ها، 104 نفر از دانشجويان مقطع كارشناسي رشته‌هاي مختلف در اين دانشگاه بودند كه به صورت در دسترس، انتخاب گرديدند. در اين پژوهش، عبارات ابزار از طريق مروري بر پژوهش‌هاي انجام شده و متون موجود در زمينه ارزشيابي اعضاي هيأت علمي و مدرسين، همچنين بررسي ابزارهاي موجود و نيز جمع‌آوري نظرات افراد ذينفع در فرآيند ارزشيابي يعني مدرسين و دانشجويان توسط تكميل پرسشنامه باز پاسخ، طراحي شده و پس از تعيين روايي محتوا توسط شاخص روايي محتواي والتس و باسل، روايي صوري و روايي سازه همچنين پايايي همساني دروني و ثبات آن بررسي شد. تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS v.19 و با استفاده از روش‌هاي آماري تحليل عاملي اكتشافي، محاسبه ضريب آلفاي كرونباخ و ضريب همبستگي پيرسون انجام گرديد. يافته‌ها: «مقياس ارزشيابي تدريس مدرسين دانشگاه» شامل 33 عبارت طراحي گرديد. تحليل عاملي اكتشافي به منظور بررسي سازه عاملي مقياس استفاده شد كه نمودار سنگ ريزه، نشان‌دهنده 1 عامل (تك بعدي بودن مقياس) بود. اندازه‌گيري پايايي نشان داد كه ضريب آلفاي مقياس 0/98 بوده و همبستگي نمرات مقياس در دوبار اجرا، 0/69 (0/05>p) گزارش شده است. نتيجه‌گيري: «مقياس ارزشيابي تدريس مدرسين» از روايي و پايايي مناسبي برخوردار بوده و مي‌تواند به عنوان يكي از ابزارهاي ارزشيابي تدريس، به كار گرفته شود.

Introduction: Faculty members' evaluation is defined as identification of faculty members' success to reach educational aims. It seems necessary to develop comprehensive instruments and assess their psychometric properties in each culture and context. The aim of this study was to develop the teaching evaluation scale and psychometrically analyze it. Method: This methodological research was conducted in two phases: item generation and psychometric analysis. The sample was consisted of 104 undergraduate students chosen convenience sampling in a University in Tehran, Iran. In the first phase, items were developed by reviewing related literature. Also the perspectives of stakeholders including faculty members and students were gathered using an open-ended questionnaire. After validating content using the Waltz & Bausel content validity index, face and construct validity and also, internal consistency and stability reliability of the developed scale were assessed. The scale was analyzed using exploratory factor analysis, Cronbach's alpha, and Pearson correlation coefficient. Results: The scale was finalized with 33 items. Scree plot revealed just one factor (unify-dimensionality of the scale). Reliability of the scale was reported to be α=0.98 and r=0.69 (P<0.05). Conclusion: The developed scale is a valid and reliable scale which can be used to evaluate faculty members' teaching process.