بررسي شواهد ريخت زمين ساختي و ساختاري در منطقه ماه نشان

Morphotectonic and structural analysis of Mahneshan area

پهنه ماهنشان در شمال باختر استان زنجان از ديدگاه گوناگوني واحدهاي ريخت شناسي بسيار سرشار است. اين تنوع ريخت شناسي در اثر عوامل اقليمي، حركات زمين‌ساختي، ويژگي هاي سنگ ‌شناختي و فرايندهاي فرسايشي شديد شكل گرفته است.فرسايش بادي يكي از مهمترين عوامل ايجاد پديده هاي زيباي زمين شناسي از قبيل ستون هاي فرسايشي در اين ناحيه محسوب مي شود. در اين پژوهش با بهره گيري از مشاهدات صحرايي به تحليل ويژگي هاي ساختاري و ريخت زمين ساختي از زمين ساخت پويا در محدوده ماهنشان پرداخته شده است. در گستره چين خورده ماهنشان لايه هاي شكل پذير در سازند سرخ بالايي نقشي كليدي در كينماتيك دگرريختي ناحيه دارند. دو گسل اصلي پهنه ماهنشان، راندگي ماهنشان و راندگي انگوران با راستاي شمال باختري هستند. گسلهاي فعال در تصاوير ماهواره اي ترسيم شده اند. بررسي هاي صحرايي نشان مي دهد پويايي زمين ساختي حاكم در اين منطقه، همزمان با رسوبگذاري واحدهاي سنگي در محدوده زماني پليوسن-كواترنري بوده است. همگرايي عربي- اوراسيا در گسلش فعال گسلهاي اصلي راندگي با روند شمال باختري در محدوده مورد مطالعه نقش دارد.

Mahneshan area located in northwestern part of Zanjan Province contains highly diverse morphologic units.This morphologic diversity is mainly due to climate factors, tectonic movements, high rate of erosion and lithologic characteristics. Wind erosion is one of the most important factors creating wonderful geologic features such as some specific erosion landforms in this region. This study is concentrated on active tectonics of Mahneshan, analyzing structural and morphotectonic characteristics of the region accompanied by field investigations. Ductile layers of Upper Red Formation have key role in regional kinematic deformation. Mahneshan and Angouran thrust faults are major NW trending active faults in this area. Active faults are mapped in satellite images. Field investigations represent that dominant regional tectonic activities have been active coeval with rock unit sedimentation in Pliocene- Quaternary. Arabia-Eurasia convergence is involved in active faulting along NW trending major thrust faults in the study area.