مطالعه تطبيقي حقوق غيرمالي ناشي از اقتدار (ولايت) ابوين در حقوق ايران و فرانسه

A Comparative Study of Non-Financial Rights Arising from Parental Authority in Iranian and French Law

از جمله حقوق غيرمالي مهم ناشي از نكاح، اقتدار (ولايت) ابوين بر فرزندان است. در حقوق ايران، ولايت پدر در خانواده بيشتر از مادر است و ولايت پدر بر تزويج اولاد صغير، شرط بودن اذن وي در صحت ازدواج دوشيزه رشيد و تحميل تابعيت پدر بر فرزندان، از اختصاصات پدر است. با اين همه، امر تربيت و تاديب فرزندان، ملاقات و امتثال اوامر و احترام، به پدر اختصاص ندارد و در مورد حضانت نيز قانون گذار به توازن حقوقي والدين نظر داشته است. در مقابل، حقوق پيشين فرانسه به قدرت مطلق پدري در خانواده معتقد و در اين زمينه براي مادر جايگاه ويژه اي قايل نبود. اما با تصويب قانون 1971 ميلادي، مادر نيز در كنار پدر داراي اقتدار مستقلي گرديد و اقتدار ابويني، جايگزين قدرت مطلق پدر در خانواده شد. بنابر اين، نظم حقوقي كنوني ايران درباره اقتدار ابوين، در ميانه نظم حقوقي پيشين و كنوني فرانسه قرار دارد. نوشتار حاضر، با رويكردي تطبيقي و روش توصيفي- تحليلي، درصدد است كه حدود اقتدار ابوين بر فرزندان در ايران را بررسي كند و وجوه تشابه و افتراق آن را با حقوق فرانسه مورد سنجش قرار دهد و با لحاظ تحولات اجتماعي، الگوي مناسبي براي تحولات حقوقي احتمالي در اين زمينه ارايه دهد.

The Parental Authority over Children is regarded as one of the most important non-financial rights resulted from marriage. Based on Iranian law, The authority of the Father is more than that of the Mother. The father's authority is on the coupling of the minor, his authorization to verify the marriage of Miss and the imposition of father's nationality on the children are idiosyncratic to the father. However, the right of training and meeting the children are not merely attributed to the father. In the case of child custody, the legislator has also balanced the parental rights. In contrast in France, the absolute Paternal Power in the past was replaced by the Parental Authority through the Act 1971 by attributing to the mother an Independent Authority along with the father. Thus, the present situation of Iran lies in the midst of the past and present legal order of France. This paper seeks to study the limitations of the authority of both parents over children in Iran and to examine the similarities and differences with French law in order to present a suitable model for Iran.