سطح آلودگي جيوه در گرد و غبار خياباني شهر اهواز و توزيع مكاني آن

Contamination Level of Mercury in the Street Dust of Ahvaz City and its Spatial Distribution

ريزگردها تركيبات ذره اي معلق هستند كه از منابع مختلف طبيعي و انسان ساز به وجود مي آيند. ريزگردها حاوي فلزات سمي، نظير جيوه هستند كه مي توانند اثرات مخربي بر سلامت انسان وارد كنند. در اين مطالعه براي بررسي سطح آلودگي جيوه در گردوغبار خياباني شهر اهواز، تعداد 95 نمونه گردوغبار از پياده رو خيابان هاي اصلي جمع آوري شد. غلظت جيوه در نمونه هاي جمع آوري شده با استفاده از روش جذب اتمي (aas) تعيين شد. سطح آلودگي براساس شاخص هايي از جمله، فاكتور آلودگي، فاكتور غني شدگي، فاكتور زمين انباشتگي و ريسك اكولوژيكي برآورد شد. مقدار غلظت جيوه از 0.02 تا 8.75 و مقدار ميانگين 2.53 ميلي گرم بر كيلوگرم متغير است. نتايج شاخص هاي آلودگي نشان داد سطح آلودگي جيوه در گردوغبار خياباني شهر اهواز بسيار زياد بود، همچنين نتايج مربوط به ارزيابي ريسك اكولوژيك، نشان داد ريسك اكولوژيكي جيوه در منطقه مورد مطالعه بسيار بالا بود. الگوي توزيع مكاني غلظت جيوه نشان داد كه در مناطقي با تراكم جمعيت بالا، حجم ترافيك زياد و فعاليت هاي صنعتي، آلودگي شديدي از نظر جيوه دارد.

Dust particles are suspended particles created from various natural and anthropogenic sources. Dust particles contain toxic metals, such as mercury (Hg), which can have harmful effects on the human health. In this study, to investigate the contamination level of Hg in the street dust in Ahvaz, 95 dust samples were collected from the pavements in the main streets. The concentration of Hg in the collected samples was determined by the atomic absorption method (ASS). The contamination level was estimated based on indicators such as contamination factor (Cf), enrichment factor (EF), geo-accumulation index (Igeo) and ecological risk index (Er). The concentration value of mercury ranged from 0.02 to 8.75 mg/kg with an average of 2.53 mg/kg. The results of pollution indicators showed that the level of Hg contamination in the street dust of Ahvaz was a high level of contamination. In addition, the results of ecological risk assessment indicated that the ecological risk of Hg in the study area was very high. Spatial distribution pattern of Hg concentration showed that in areas with high population density, high traffic volume and industrial activities, there was a high pollution level of Hg.