ارزيابي تطبيقي شاخص‌هاي عيني و ذهني كيفيت زندگي در سكونتگاه‌هاي غيررسمي شهر ورامين

امروزه يكي از بارزترين نمودهاي رشد سريع شهرنشيني، شكل گيري سكونتگاه هاي غيررسمي در بسياري از كشورهاي در حال توسعه و از جمله ايران است. در اين تحقيق وضعيت كيفيت زندگي در سكونتگاه هاي غيررسمي شهر ورامين مورد بررسي و تحليل قرارگرفته است. تحقيق حاضر با رويكرد توصيفي ـ تحليلي نگارش شده است. در اين راستا كيفيت زندگي اين محلات در دو بعد عيني و ذهني مورد سنجش قرارگرفته است، لذا براي سنجش كيفيت ذهني ساكنان ابتدا با استفاده از فرمول كوكران، نمونه اي با حجم 381 نفر در بين ساكنين محلات اسكان غيررسمي به صورت تصادفي انتخاب شده و سپس ابعاد اقتصادي، اجتماعي و كالبدي محلات مذكور به وسيله پرسشنامه و مشاهدات ميداني مورد سنجش قرارگرفته است. همچنين ارزيابي شاخص هاي كيفيت عيني محلات مذكور با استفاده از آمار و اسناد رسمي گردآوري شده به دست آمده است. سپس در جهت ارزيابي و سنجش همبستگي دو شاخص عيني و ذهني از نرم‌افزارهاي SPSS و GIS استفاده شده است. طبق يافته هاي تحقيق، ميزان همبستگي دو شاخص عيني با ذهني 0.9 و بسيار بالا بوده است. به علاوه ميزان رضايتمندي ساكنين اين محلات از وضعيت كالبدي، اقتصادي، اجتماعي بسيار پايين بوده، به ‌طوري كه ميانگين رضايت عمومي از وضعيت محلات در طيف ليكرت(51) تنها برابر با 2.32 بوده كه اين موضوع نشان دهنده وضعيت نامساعد محلات مي باشد. در مجموع مي توان اين گونه نتيجه گيري كرد كه به علت عدم توجه مسئولان شهرداري و مديريت شهر ورامين به استفاده بهينه از زمين‏هاي باير موجود و همچنين كم‌توجهي و رهاسازي زمين‌هاي باير باعث رشد سكونتگاه‏هاي غيررسمي و افزايش ساخت‌وسازهاي غيرمجاز شده و در صورت عدم رسيدگي به موقع، در آينده نيز گسترش خواهد يافت.