اثر كلريد سديم بر ويژگي‌هاي مورفوفيزيولوژيك برخي پايه‌ها و دورگه‌‌هاي پسته

Effect of Sodium Chloride on Morpho-Physiological Traits of Some Pistachio Rootstocks and Hybrids

شوري يكي از مهم‌ترين تنش‌هاي محيطي است كه مي‌تواند رشد گياه را زير تأثير قرار دهد. بـا توجه به تفاوت حساسيت رقم‌‌هاي مختلف پسته نسبت به شوري، تعيين مقاوم‌ترين رقم‌‌ها، غيرقابل اجتناب به نظر مي‌رسد. به اين منظور، تلاقي‌هاي كنترل شده بين رقم ايتاليا و پايه‌هاي بادامي ريز زرند، قزويني، سرخس و آتلانتيكا به‌عنوان والد مادري بـا پايه انتيگريما به‌عنوان والد پدري انجام شد. دانهال‌هاي به‌دست‌آمده، والدين آن‌ها وUCB1، در سال دوم به‌مدت نه هفته مورد آزمـون شـوري (شاهد، 75، 150 و 225 ميلي‌مولار) قرار گرفتند. نتيجه‌ها نشان داد كه پايه‌هاي بادامي ريز زرند، قزويني و دورگه‌ بادامي ريز زرند× انتيگريما داراي تحمل نسبي بيشتري به شـوري بودنـد. هم‌چنين نشان داده شد در رقم‌هاي متحمل به شوري با افزايش شوري، قطر و طول ساقه، تعداد برگ، تعداد برگ سوخته (بافت‌مرده)، سطح برگ، وزن تر و خـشك اندام هوايي و ريشه كاهش يافت، هم‌چنين مقدار كلسيم و پتاسيم برگ به‌دليل ويژگي ضديت با سديم كاهش يافت اما مقدار سديم و كلر ريشه و اندام‌هاي هوايي افزايش نشان داد. هم‌چنين، با افزايش كلريد سديم، شاخص كلروفيل، كلروفيل‌هاي a، b و كل كاهش يافت.

Salinity is one of the most important environmental stresses that can affect plant growth. Regarding the sensitivity of different varieties of pistachio to salinity, determining the most tolerant variety is unavoidable. For this purpose, controlled crosses were performed between the Italian cultivar and the rootstocks of Badami Riz-e- Zarand, Qazvini, Sarakhs or Atlantica as the female parent and Pistachio integerrima as the male parent. The seedlings and their parents and UCB1 were tested for salinity (control, 75, 150, and 225 mM) in the second year for nine weeks. Results showed that the rootstocks of Badami Riz -e- Zarand, Qazvini, and Badami Riz-e- Zarand× P. integerrima had a more relative tolerance to salinity as salinity increased, stem diameter and length, number of leaves, number of necrotic leaves, leaf area, fresh and dry weights of root and shoot decreased, and the amount of calcium and potassium decreased due to its antagonistic effects with sodium, but the amount of sodium and chlorine in the roots and aerial parts increased. In addition, with increasing sodium chloride, chlorophyll index, chlorophyll and b and total chlorophyll were decreased.