علل تخريب انواع دروازه‎ و مقايسه‎ هزينه آن‎ ها در سامانه‏ هاي پخش‎ سيلاب مطالعه موردي: ايستگاه آبخوان ‌داري كوثر

سامانه‎ پخش‎سيلاب با اهدافي چون گردآوري آب، تغذيه‎ مصنوعي آبخوان و بهره‌برداري بهينه از سيلاب، يكي از راهكارهاي مديريت منابع آب در مناطق خشك و نيمه‌خشك است. دروازه، سازه‌اي مهم در اين سامانه است كه بررسي‌هاي انجام شده، تناسب و سازگاري دو نوع قائم و مايل (تيپ1 و 2) آن را در طرح‌هاي پخش‌سيلاب تأييد مي‌كند. در اين تحقيق يكي از سامانه‌هاي مستقل گسترش‎سيلاب در ايستگاه تحقيقات آبخوانداري كوثر در دشت گربايگان فسا انتخاب و علل تخريب و عملكرد فني– اقتصادي انواع دروازه‌ها، در سيلاب سال 1382، ارزيابي شد. به اين منظور ميزان تخريب‎ها، با اندازه‌گيري مستقيم صحرايي جمع‌آوري گرديد. بررسي‌هاي انجام شده بيانگر آن است كه علت تخريب دروازه‌ها، عدم كنترل سيلاب ورودي، فرسايش خاكريزهاي مجاور ديواره‌ها، زيرشويي دروازه‌ها، ناپايداري و تخريب ديواره‌هاي جانبي آن‎ها مي‌باشد. نتايج نشان مي‌دهد، در نتيجه‌ سيلاب خشكه رود بيشه‎زرد در سال 1382 با بده‌ 300 متر مكعب برثانيه (داده‎هاي موجود در بانك اطلاعاتي ايستگاه)، ميزان تخريب دروازه‌هاي مايل تيپ 1 نسبت به مايل تيپ2 و قائم بيشتر است. همچنين بيشترين و كمترين هزينه‌ي احداث دروازه، به ترتيب مربوط به مايل تيپ 1 و قائم مي‌باشد. در صورتي مي‌توان از تمام قابليت‌هاي گنجايش شبكه براي آبگيري استفاده كرد كه دروازه‌هايي پايدارتر از نوع مايل تيپ1 احداث شوند. از آنجا كه نسبت هزينه‌ي دروازه‌ مايل تيپ2 به قائم6/. بوده و از استحكام خوبي نيز بر خوردار است، به عنوان گزينه‌ مناسب توصيه مي‌گردد.