ارزيابي فرايند طراحي يك مركز شهري شهروندگرا

شهر توريستي سن پترزبورگ براي پيش‌برد همزمان دو هدف مهم توسعه گردشگري و اجتماعي تلاش بسياري داشته است. بر همين اساس، اقدامات لازم توسط مسئولان جهت توسعه شهر در ابعاد خرد و كلان صورت پذيرفته است. توسعه گردشگري در اين شهر تاريخي سبب شده مكان‌هاي شهري كه بايد پاسخگوي نيازهاي مردم شهر باشند، توسط گردشگران اشباع شوند. از طرفي ميدان كاخ1 (مركز قديمي شهر)، به مرور زمان نيازهاي اجتماعي شهروندان را برآورده نكرده و به مركز توريستي شهر بدل شد. اگر شكل‌گيري مراكز شهري با نياز‌هاي شهروندان مطابقت نداشته باشد، در طي زمان متروك شده و مردم فضاي ديگري را جايگزين خواهند كرد. مديران و مسئولان اين شهر در راستاي ساخت يك مركز شهري جديد با كاربري‌هاي چندمنظوره، سه بار طراحي جزيره نيو هلند2 را به شركت‌هاي طراحي معروف جهان واگذار كردند. بنابراين جزيره نيو هلند، مركز جديد شهر سن‌پترزبورگ، داراي پيشينه تاريخي خاص و مراحل متنوع طراحي است، كه در نهايت بسيار موفق عمل كرده و مورد استقبال مردم قرار گرفته است. در اين نوشتار به بررسي و مقايسه تجربه‌هاي طراحي و احياي جزيره نيو هلند پرداخته خواهد شد كه بعد از بارها طراحي توسط شركت‌هاي موفق جهان، به دليل عدم تطابق با خواست شهروندان اجرا نشد و در نهايت مديران شهري با مشاهده نحوه برخورد مردم با سايت به سياست‌گذاري جديدي دست‌ يافتند. اين پروژه توسط شركت West8 در سال 2014 و مبتني‌بر خواسته‌هاي مردم و نظرات قابل توجه تيم طراحي به اجرا درآمد. اين تجربه مي‌تواند يك الگوي بسيار مناسب براي روند توسعه شهرهاي سنتي ايران باشد. بنابراين مي‌توان با اتخاذ سياست‌هاي شهروندگرايانه از اغتشاش و نابودي هويت شهرها جلوگيري و به ايجاد فعاليت‌هاي اجتماعي در شهر كمك كرد.