عوامل كلان تاثير گذار بر نظام نوآوري فناورانه فتوولتائيك در ايران: رويكرد مدلسازي ساختاري - تفسيري

Identifying and prioritizing macroeconomic factors affecting the photovoltaics technological innovation system in Iran using the ISM approach

نظام نوآوري فناورانه و رويكرد چند سطحي به عنوان ابزارهايي نظام مند جهت ارزيابي مشكلات توسعه فناوري­ها و مطالعه تغييرات فناورانه مورد توجه قرار گرفته ­اند. مفهوم نظام نوآوري فناورانه به ­دليل درون ­نگر بودن و عدم توجه كافي به عوامل كلان همواره توسط محققان مورد نقد قرار گرفته است. رويكرد چند سطحي به عنوان يك مفهوم تكميل كننده كه قابليت بررسي عوامل كلان را دارد، مورد توجه قرار گرفته است. هدف اين مقاله، شناسايي و اولويت بندي عوامل كلان تاثيرگذار بر نظام نوآوري فناورانه با استناد به رويكرد چند سطحي و بررسي چگونگي تأثيرگذاري آن­ها است. از اين رو پس از شناسايي عوامل زمينه ­اي كلان تأثيرگذار بر نظام نوآوري، اهميت هر يك از آن­ها با بررسي تجربي اين عوامل در نظام نوآوري فناورانه فتوولتائيك در ايران، با استفاده از روش هاي مدل­سازي ساختاري-تفسيري ISM و روش MICMAC مشخص شده است. نتايج نشان مي­ دهد كه سياست­ هاي دولت، بحران نفتي، رشد و ركود اقتصادي به ترتيب به عنوان اصلي­ترين عوامل زمينه ­اي تأثيرگذار بر نظام نوآوري فناورانه فتوولتائيك ايران همچنين و همچنين هدفمندي يارانه­ ها، عوامل جغرافيايي و تحريم­ هاي اقتصادي كمترين تاثير را در نظام نوآوري فناورانه دارند.

Technological innovation system and the multilevel perspective are the concepts that have been considered as systematic tools for assessing technological development problems and the study of technological changes. Technological innovation system has been criticized by researchers for being intrinsic and insufficient attention to macro factors. The multilevel approach is considered as a complementary concept that is capable of examining macro factors. Hence, in this paper, based on the multilevel approach, the macro factors affecting the technological innovation system and the path of technology development and how they affect them, was investigated. After identifying the major factors influencing the innovation system, the importance of each of them was determined by empirical study of these factors in the technology innovation technology in Iran, using ISM model and MICMAC method. The results show that government policies, oil crises, economic growth and recession are the main factors behind the macroeconomic framework that are important and influential on Iran's photovoltaic technology innovation system.