بررسي عوامل تقويت و تضعيف امتداد تاريخي مدعيان مهدويت

با توجه به پيدايي مدعيان مهدويت در طول تاريخ، نحوه پيدايش فرقه‌ها و جريان‌ها در دوران مختلف، يكي از پرسش‌هاي اساسي است و در كنار آن، بررسي زمينه‌ها و علت‌هاي امتداد و عدم آن از اهميت خاصي برخوردار است. درپي همين اهميت و دغدغه مستمر دلسوزان و حافظان اسلام ناب و فعاليت‌هاي فراوان براي حفظ شيعيان و به طور خاص براي جوانان؛ اين نوشتار در صدد پاسخگويي به چگونگي پايدار ماندن عوامل تقويت وتضعيف امتداد تاريخي مدعيان مهدويت است. در اين پژوهه داده‌هاي منابع فرق و جريان‌هاي انحرافي از طريق مطالعات كتابخانه‌اي به دست آمد و با روش توصيفي –تحليلي به سامان رسيد. نتايج نشان مي‌دهد برخورداري از حمايت حكومت‌هاي استعماري، پشتوانه فرهنگي رسانه‌اي، فرصت‌سازي از وضع سياسي و جغرافيايي و حركت در جهت باورها و اعتقادات جامعه، از مهم‌ترين عوامل امتداد جريان ادعاي مهدويت به شمار مي‌رود و عواملي همانند وجود عالمان شيعه به عنوان مرزبانان دين اسلام در مقابل انحرافات، اتهام‌زني مخالفان، نسبت دروغين، غير قابل دفاع بودن ادعا، جعلي بودن اصل فرقه و ناپختگي و قيام مسلحانه، موجب عدم امتداد تاريخي مدعيان مهدويت شده است.