بررسي عوامل محيطي مؤثر بر پراكنش گونۀ Calligonum eriopodum (مطالعۀ موردي: شنزارهاي اطراف شهرستان قائن)

Calligonum eriopodum تنها درختچۀ شن­دوست است كه در ايران در استان خراسان جنوبي گزارش شده است. هدف اين تحقيق بررسي دلايل محدوديت رويشگاهي اين گونه بوده كه در شنزارهاي شرق شهرستان قائن در استان خراسان جنوبي انجام گرفته است. ابتدا مرز رويشگاه از طريق پيمايش و با استفاده از GPS، مشخص و منطقۀ پراكنش گونه روي نقشۀ 50000 :1، منتقل شد. نمونه ­برداري از پوشش گياهي و خاك در داخل و خارج رويشگاه با استفاده از سه ترانسكت هزار متري كه در هر ترانسكت ده پلات پنج در پنج متري با فواصل صد متر از يكديگر قرار داشتند، صورت گرفت. در هر ترانسكت از پلات پنجم، نمونه­برداري خاك انجام شد. همچنين نمونه­برداري از منابع آبي در منطقه صورت گرفت. داده­هاي حاصله از نتايج آزمايش خاك و آب با استفاده از آزمون T مورد آناليز قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه وضعيت خاك و پوشش­گياهي داخل و خارج رويشگاه با يكديگر تفاوتي ندارند، ولي ميزان EC و TDS آب در منابع آبي داخل و خارج رويشگاه در سطح 5 درصد تفاوت معني‌دار داشته است. ميزان EC آب در منابع آبي داخل محدوده رويشگاه نسبت به­ منابع ­آبي خارج­ رويشگاه به مراتب كمتر بود، سطح ايستابي آب در منابع آبي داخل محدوده در نزديكي سطح خاك كمتر از پنج متر ولي در منابع آبي خارج از رويشگاه بين بيست و پنج تا سي و دو متر از سطح خاك مي­باشد. بنابراين مي­توان بيان كرد كه در بين عوامل محيطي، بالا بودن سطح ايستابي و كيفيت آب علت استقرار اين گونه در منطقه است.