پديد آورندگان :
درويژه، حكيمه دانشگاه صنعتي اصفهان - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات , زاهدي، مرتضي دانشگاه صنعتي اصفهان - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات , عباس زاده، بهلول سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي تهران - موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع كشور - بخش تحقيقات گياهان دارويي
كليدواژه :
اسيد سالسيليك , اسپرمين , تنش آب , زيست توده , خصوصيات ريشه
چكيده فارسي :
اين تحقيق به منظور بررسي تاثير تنش آب و محلولپاشي اسيد ساليسيليك و اسپرمين بر توليد ماده خشك و خصوصيات مورفولوژيك و بيوشيميايي گياه دارويي سرخارگل، به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال هاي زراعي 1395-1396 در مزرعه موسسه تحقيقات جنگل ها و مراتع كشور اجرا گرديد. در اين آزمايش رژيم آبياري در سه سطح (آبياري پس از تخليه 20، 40 و 60 درصد رطوبت قابل دسترس) به عنوان فاكتور اصلي و تيمار محلولپاشي (عدم محلولپاشي، محلولپاشي اسيد ساليسيليك در دو سطح 75 و 150 ميلي گرم در ليتر، اسپرمين در يك سطح 70 ميلي گرم در ليتر، اسيد ساليسيليك 75+ اسپرمين و اسيد ساليسيليك 150+ اسپرمين) به عنوان فاكتور فرعي در نظر گرفته شد. تاثير رژيم آبياري و محلولپاشي اسيد ساليسيليك و اسپرمين بر توليد ماده خشك و صفات مورد مطالعه معني دار بود. در اثر تنش خشكي غلظت فنول و فلاونوئيد، طول، حجم، سطح، قطر، وزن و چگالي ريشه و نسبت وزن ريشه به اندام هوايي افزايش ولي ارتفاع، تعداد پنجه، سطح برگ، وزن اندام هوايي، طول ويژه ريشه و غلظت پروتئين كاهش يافت. محلولپاشي گياهان با اسيد ساليسيليك و اسپرمين موجب افزايش ارتفاع، تعداد پنجه، سطح برگ، غلظت فلاونوئيد، حجم، سطح، قطر، وزن و طول ويژه ريشه، وزن اندام هوايي و پروتئين ولي باعث كاهش غلظت فنول، نسبت وزن ريشه به اندام هوايي و طول ريشه گرديد. برهمكنش اثرات تنش خشكي و محلولپاشي بر فنول، فلاونوئيد و طول، حجم، وزن و چگالي ريشه معني دار شد. بيشترين مقدار فلاونوئيد، حجم و وزن ريشه در سطح آبياري پس از 60 درصد تخليه آب با كاربرد توام غلظت بالاي اسيد ساليسليك و اسپرمين و بيشترين مقدار فنول، طول و چگالي ريشه در تيمار بدون محلولپاشي بدست آمد. بر اساس نتايج اين آزمايش محلولپاشي سرخارگل با اسيد ساليسليك و اسپرمين موجب بهبود رشد اين گياه در هر دو شرايط تنش كم آبي و بدون تنش گرديد و ميزان تاثير مثبت اسيد ساليسليك در مقايسه با اسپرمين بيشتر بود.
چكيده لاتين :
In order to study the effects of water deficit and foliar application of salicylic acid and spermine on dry matter
production and biochemical and morphological treats of Echinacea purpurea, a split plot experiment was conducted
based on randomized complete block design with three replications during 2016- 2017 growing seasons at research
field of Institute of Forests and Rangelands, Iran. In this experiment, irrigation regimes of three levels (irrigation after
20, 40 and 60% depletion of soil available water) were considered in main plots and salicylic acid (SA) and spermine
(SPM) spray treatments (75 mg/l SA, 150 mg/l SA, 75 mg/l SPM, 75 mg/l SA+75 mg/l SPM and 150 mg/l SA+75 mg/l
SPM) were considered as sub plots. The effects of irrigation regime and spray treatments were significant on the studied
traits. Water stress increased phenol, flavonoid, root length, volume, area, weight and density but decreased plant
height, number of tillers, leaf area index, shoot weight, specific root length and protein. The application of salicylic acid
and spermine increased plant height, number of tillers, leaf area index, flavonoid, root volume, root weight and protein
but decreased phenol, shoot weight root length. The interactions between water deficit and foliar application were
significant on the concentration of phenol and flavonoid in shoot and also on root length, volume, weight and density.
The highest flavonoid, root volume and root weight were obtained in plants sprayed by combined applications of high
rate of SA with SPM and the highest phenol, root length and root density were achived in unsprayed plants; both under
irrigation after 60% water depletion. Based on the results from this experiment, the foliar application of salicylic acid
and spermine improved the growth of coneflower plants under both normal and water stress conditions and the positive
effects of salicylic acid were greater as compared with spermine.
