شناسايي عوامل مؤثر و مؤلفه‌هاي آمادگي شناختي رؤساي دانشگاه از نظر متخصصان علوم شناختي و آموزش عالي

Identification of effective factors and components of cognitive readiness of university presidents from the perspective of cognitive science and higher education experts

مقدمه: آمادگي شناختي يكي از مباحث نوظهور در علوم شناختي است كه از يك دهه بيش در وزارت دفاع آمريكا در پاسخ به شرايط پيچيده، در حال تغيير و غير قابل‌ پيش‌بيني مطرح ‌شده است. در اين پژوهش با توجه به پيچيدگي محيط دانشگاه و غير قابل ‌پيش‌بيني بودن رويدادها و تحولات آن، آمادگي شناختي رؤساي دانشگاه مورد مطالعه قرار گرفت. روش كار: براي انجام اين پژوهش از روش كيفي فراتركيب (الگوي هفت مرحله‌اي Sandelowski و Barroso (2007) جهت طراحي الگوي اوليه آمادگي شناختي رؤساي دانشگاه و مصاحبه با خبرگان و متخصصان علوم شناختي و مديريت آموزش عالي جهت اعتباريابي الگو استفاده ‌شد. يافته‌ها: يافته‌هاي پژوهش شامل عوامل مؤثر بر آمادگي شناختي رؤساي دانشگاه (شامل عوامل محيطي و عوامل سازماني) و مؤلفه‌هاي تشكيل‌دهنده آمادگي شناختي رؤساي دانشگاه شامل آمادگي شناختي فردي (فراشناخت، تفكر انتقادي_تحليلي، تفكر خلاق، تفكر سيستمي، آگاهي موقعيتي، مفهوم سازي، سازگاري) آمادگي شناختي گروه_كاري (توانايي شناختي و تعاملات گروه_كاري)، آمادگي يادگيري (چابكي يادگيري_ذهني) و آمادگي اجتماعي_عاطفي (هوش اجتماعي_عاطفي، مديريت استرس) بود كه در قالب يك الگوي مفهومي ارائه و اعتباريابي گرديد. نتيجه‌گيري: آمادگي شناختي يك سازه پيچيده و چند بعدي است كه در نتيجه تعامل عوامل محيطي و سازماني و مؤلفه­‌هاي تشكيل دهنده آن حاصل مي­‌شود و مي­‌تواند در موفقيت رؤساي دانشگاه نقش كليدي داشته باشد.

Introduction: Cognitive readiness is one of the emerging issues in the field of cognitive science that has been raised in response to the complex condition, changing, and unpredictable at the United States Department of Defense for more than a decade. The present study aimed to investigate the cognitive readiness of university presidents due to the complexity of the university environment and the unpredictability of its events and developments. Methods: To do the research, the meta-synthesis qualitative research method based on seven stages of Sandelowski and Barroso (2007) was used to design a tentative model to measure the cognitive readiness of university presidents through the interview with cognitive science and higher education management experts for pattern validation. Results: The results of the research consisted of effective factors (including environmental and organizational factors) on cognitive readiness of university presidents, and the components of their cognitive readiness including individual cognitive readiness (meta-cognition, critical-analytical thinking, creative thinking, systematic thinking, situation awareness, sensemaking, adaptability), team cognitive readiness (cognitive ability and work-team interactions), learning readiness (learning mental agility), and socio-emotional readiness (social-emotional intelligence, stress management), which presented and validated as a conceptual model, and the relialibility of the model measured. Conclusion: Cognitive readiness is a complex and multidimensional structure acquired as the result of interaction between environmental, organizational factors and its components, which would have major impacts on the success of university presidents, accordingly.