نقد و بررسي روايت تهاجم نظامي تبابعه به ايران تا مرزهاي تبت و چين در عصر قباد اول ساساني با تكيه بر روايت طبري و ديگر منابع اسلامي تا قرن هفتم هجري

تاريخ طبري به عنوان يكي از مهم ترين منابع تاريخ اسلام، روايت پيشروي نظامي برخي ملوك تبابعه به ايران تا مرزهاي چين و تبت در عصر قباد را بدون هرگونه داوري نقل كرده است. منابع اسلامي تا قرن هفتم هجري نيز غالباً اين روايت را پذيرفت هاند، ليكن بسياري از منابع هم عصر ساسانيان، مطلبي كه مؤيد اين معنا باشد ارائه ننموده اند. اين نوشتار با روش توصيفي - تحليلي و مراجعه به اسناد و مدارك تاريخي، به دنبال پاسخ اين پرسش بوده كه روايت مذكور تا چه حد مورد تأييد است . نتايج حاصل از مقايسه روايت طبري و منابع تأييدكننده آن، با گزارش هاي تاريخي غيراسلامي - اواخر قرن پنجم و اوايل قرن ششم ميلادي - نشان مي دهد كه اين پيشروي به معناي زيرپا گذاشتن حاكميت ايران نبوده، بلكه تنها با تسخير حيره و غارت بخش هايي از محدوده فرات، سواد تا تيسفون مدائن - در غرب متصرفات امپراطوري ساساني - مطابقت دارد.