مقايسه اثربخشي آموزش مستقيم و غيرمستقيم بر خلّاقيّت فراگيران

Comparison the Effectiveness of Direct and Indirect Instruction on Learners’ Creativity

مقدمه :فرآيند رو به رشد خلّاقيّت فراگيران در عصر حاضر، توجّه پژوهشگران و برنامه ريزان آموزشي را به تحليل و بررسي آن ها جلب كرده است. لذا، مي توان برنامه هاي آموزشي مدارس را به گونه اي طراحي كرد كه زمينه مناسبي را براي افزايش خلّاقيّت فراگيران فراهم آورند. پژوهش حاضر، با هدف مقايسه اثربخشي آموزش مستقيم و غيرمستقيم تفكّر بر افزايش خلّاقيّت فراگيران انجام شد.روش ها: اين پژوهش طرح گسترش يافته تمام آزمايشي پيش آزمون- پس آزمون چندگروهي با گروه كنترل بود. جامعه آماري شامل فراگيران پسر پايه دهم رشته تجربي دوره دوّم متوسطه ناحيه 2 شهر رشت در سال تحصيلي 97-1396 بودند. 400 نفر از فراگيران به روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي چند مرحله اي انتخاب و براي غربالگري آزمودني هاي داراي خلّاقيّت پايين از پرسشنامه خلّاقيّت عابدي استفاده شد. درنهايت 60 نفر از فراگيران داراي خلّاقيّت ضعيف پس از هم ترازي به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش (40 نفره) و يك گروه كنترل (20 نفره) جايگزين شدند. به منظور تحليل داده ها نرم افزار آماري spss استفاده و نتايج در قالب روش هاي آمار توصيفي و تحليل كوواريانس گزارش شد.يافته ها : نتايج نشان داد ميانگين نمرات در آموزش مستقيم از (61/60) به (67/30) و در آموزش غيرمستقيم از (43/30) به (64/90) افزايش يافته و تفاوت معني دار وجود دارد. نتايج نشان داد كه ميانگين نمرات گروه كنترل در پيش آزمون (55/85) و در پس آزمون به (52/25) كاهش يافته است. در تحليل كوواريانس داده ها، آموزش مستقيم و غيرمستقيم در مقايسه با گروه كنترل با اندازه اثر 0/92 باعث افزايش معني دار خلّاقيّت در فراگيران گروه هاي آزمايش شد (p<0.001).نتيجه گيري: با توجّه به اين كه به كارگيري روش هاي آموزش مستقيم و غيرمستقيم بر خلّاقيّت تاثير مثبت دارد و موجب افزايش خلّاقيّت فراگيران مي شود، بهره گيري از اين روش هاي آموزشي در مراكز آموزشي توصيه مي شود.

Introduction: learners’ creativity in this era has attracted researchers and educational planners’ attention to study about this subject and in this regards, educational plans can be designed in a way that provide an appropriate basis to increase Learners’ creativity. The present study with the aim of comparing the effectiveness of direct and indirect instruction on enhancing Learners’ creativity has been conducted. Methods: This research was an extension of the whole pretest-posttest multi-group test with control group.The population included male Learners at 10th grade of experimental secondary school of Rasht city during 2017 to 2018. 400 students were selected through multi- phasic random cluster sampling method. For screening subjects with low creativity, Abedi’s creativity questionnaire was used. Finally 60 Learners with weak creativity randomly were divided into two groups containing 40 subjects (experimental group) and 20 subjects (control group). To analyze data SPSS was used and the results were reported in terms of descriptive statistical methods and covariance analysis. Findings: The results showed that the mean scores in direct instruction increased from (61.60) to (67.30) and indirect from (43.30) to (64.90), and there were a significant difference, but the mean scores of the control group in pre-test was (55.85) and in post-test was reduced to (52.25). In analyzing data covariance, direct and indirect instruction with effect size of (0.92) significantly increased Learners’ creativity in the experimental group in comparison of the control group (p<0.001). Conclusion: Considering that, direct and indirect instructional methods have positive effect on creativity So that they enhance learners’ creativity thus using these methods are recommended to educational centers.