بررسي تأثير تاج‌پوشش و جهت جغرافيايي آن بر جوانه‌زني بذر و زنده‌ماني نونهال‌هاي ارس (Juniperus excelsa M. Bieb)

با توجه به اهميت گونۀ ارس در برنامه‌هاي احياي جنگل، كاشت مستقيم بذر ارس در عرصه‌هاي جنگلي، راهكاري مطمئن براي افزايش سطح جنگل‌هاي ارس و احياي جنگل‌هاي تخريب‌شدۀ آن محسوب مي‌شود. بنابراين اين تحقيق به‌منظور تعيين تأثيرات تاج‌پوشش و جهت آن بر جوانه‌زني بذر و زنده‌ماني نونهال‌هاي حاصل در ايستگاه تحقيقاتي سيراچال انجام گرفت. بذرهاي جمع‌آوري‌شده از رويشگاه سيراچال،‌ در قالب بلوك‌هاي كامل تصادفي و به‌صورت كرت‌هاي خردشده در چهار جهت جغرافيايي در لبۀ تاج‌پوشش و 5/1 متري بيرون تاج‌پوشش كاشته شدند. آناليز داده‌هاي آماري نشان داد اثر تاج‌پوشش و جهت جغرافيايي آن بر جوانه‌زني بذرها و اثر جهت جغرافيايي تاج‌پوشش بر زنده‌ماني نونهال‌ها معني‌دار است. اثر متقابل تاج‌پوشش و جهت آن بر جوانه‌زني بذر و زنده‌ماني نونهال‌هاي حاصل معني‌دار نشد. بيشترين درصد جوانه‌زني در بذرهايي مشاهده شد كه در لبۀ تاج‌پوشش و جهت شمال آن كاشته شده بودند. افزون‌بر آن بيشترين زنده‌ماني نونهال‌هاي حاصل از كاشت بذر، به‌ترتيب در جهت‌هاي جنوب، شمال و شرق تاج‌پوشش مشاهده شد. با وجود درصد بيشتر جوانه‌زني بذرها در لبۀ تاج‌پوشش و نيز زنده‌ماني بيشتر نونهال‌هاي ارس در چاله‌هاي لبۀ تاج‌پوشش (بدون وجود اختلاف معني‌دار)، به‌طور كلي توصيه مي‌شود نظر به اينكه در درازمدت نهال‌هاي رويش‌يافته در لبۀ تاج پوشش با قرار گرفتن در زير تاج پايۀ مادري امكان ادامۀ حيات نخواهند داشت، عمليات بذركاري ارس در بيرون و جهت شمال تاج‌پوشش انجام گيرد.