«مهدويت» در انديشۀ ابن‌عربي

محور تحقيق حاضر تبيين ديدگاه ابن‌عربي در مسئله مهدويت است كه با تكيه بر آثار او به ويژه فتوحات مكيه و مجموعه رسائل مورد واكاوي قرار گرفته است و در نتيجه به اثبات رسيده كه ابن‌عربي آن گونه كه برخي گمان برده‌اند، قائل به مهدويت نوعي نيست، بلكه نشانه‌هايي كه او براي حضرت مهدي(ع) ذكر كرده، مطابق ديدگاه و آموزه‌هاي شيعي در مسئله مهدويت است. او مهديأ را از عترت پيامبر,، سلاله حضرت زهرا(ع) و از تبار امام حسين(ع) و والد آن جناب را امام حسن عسكري(ع) فرزند امام‌نقي(ع) معرفي نموده كه حتماً روزي ظهور خواهد كرد و جهان را پس از امتلاء از جور و ستم پر از عدل و داد مي‌كند. وي آن حضرت را بقيةالله(ع)، معصوم، صاحب علم لدني و عالم به غيب و احكام آن حضرت را عين احكام رسول خدا, دانسته و براين باور است كه گوهر و حقيقت شريعت نزد حضرت مهدي(ع) است. هر چند در مورد خاتم‌الاولياء بودن حضرت مهدي(ع) ظاهر سخنان ابن‌عربي متشتّت و متعارض به نظر مي‌رسد، ليكن سخنان وي قابل جمع است و مي‌توان از قرائني كه در كلمات او وجود دارد به اين نتيجه رسيد كه او خاتم الاولياء محمدي به طور مطلق را حضرت علي(ع) و مهدي(ع) مي‌داند.