بررسى نقش موقعيت لرستان از نظر ژئوپليتيكى در رابطه با امنيت ايران

چكيده   به‌ نظر مي‌رسد كه بعد جغرافيايي با‌ وجود‌ فرايند‌ جهاني شدن اقتصاد و پيدايش كنشگران‌ نوين‌، همچنان در تعاملات جهاني مـهم اسـت. به‌ عقيده‌ برخي‌ از پژوهشگران‌ و تحليلگران‌ سياسي‌ سرنوشت‌ سازمان‌هاي‌ سياسي‌، اقتصادي‌ و اجتماعي‌ بشر در گرو يك‌ سلسله‌ عوامل‌ طبيعي‌ ثابت‌ و متغير است‌ كه‌ همه‌ آن‌ها از جبر جغرافيايي‌ ريشه‌ مي‌گيرند. هر نوع‌ تصميم‌گيري‌ سياسي‌ و نظامي‌ بايد در چارچوب‌ عوامل‌ ثابت‌ و متغير ياد شده‌ صورت‌ گيرد. در اين چارچوب است كه نقش واحدهاي استاني در چارچوب امنيت دولت – ملت‌ها مهم و برجسته مي‌شود. با توجه به اين مقدمه سؤال اصلي مقاله اين است كه اهميت موقعيت لرستان از نظر ژئوپليتيكى در رابطه با  امنيت ايران از چه ابعادي قابل بررسي است؟ فرضيه مقاله براي پاسخگويي به سوال مذكور اين است كه به نظر مي­رسد كه غرب ايران به ويژه استان لرستان داراي مولفه­هاي جغرافيايي و سياسي برجسته و مهمي در منظومه ژئوپليتيكي ايران است. اين مقاله از نظر هدف كاربردي و از نظر روش و ماهيت، توصيفي تحليلي است. براي تجزيه و تحليل داده­ها از مدل سوآت و براي سنجش وزن سنجه‌ها نيز از روش AHP استفاده شده است. جامعه آماري اين مقاله دانشجويان كارشناسي ارشد و دكتراي جغرافياي سياسي دانشگاه آزاد اسلامي واحد گرمسار و حجم نمونه نيز 50 نفر تعيين شده است. نتايج اين مقاله نشان مي­دهد كه از تما­مي جنبه­هاي علم ژ­ئو­پليتيكي يعني موقعيت جغرافيايي­، اقتصادي­، فرهنگي و قوميتي، مذهبي و نيز جمعيتي لرستان حائز نقشي كانوني و مهم در امنيت ايران است و اين كه غرب ايران به ويژه استان لرستان داراي مؤلفه‌هاي جغرافيايي و سياسي برجسته و مهمي در منظومه ژئوپليتيكي ايران است. از طرف ديگر شناخت تاريخچه و پيشينه تحولات سياسي، جغرافيايي و قومي غرب كشور و به ويژه استان لرستان به درك اهميت ژئوپليتيكي آن­ها منجر خواهد شد و نهايتاً فرصت­ها و تهديدات و نيز قوت­ها و ضعف­هاي جغرافيايي و سياسي موجود در منطقه مورد مطالعه نيازمند توجه و برنامه­ريزي است.