تاثير احياء وَرك‌زارها با يونجه‌كاري ديم بر ترسيب كربن (مطالعه موردي: استان همدان)

تغيير كاربري و رها شدن اراضي، چراي مفرط و ازدياد و گسترش گونه‌هاي ناخواسته از مهمترين چالش‌هاي  مراتع كشور هستند. به همين منظور در اين تحقيق تلاش شده‌است كه با ارائه يك راهكار اصلاحي واحد با چالش‌هاي مذكور مبارزه شود؛ بنابراين از گونه يونجه ديم چند ساله براي كشت در مراتع تخريب شده پوشيده از ورك يا اراضي رهاشده استفاده شد تا ضمن احيا مراتع، موجبات ترسيب كربن هوا به مقدار چشمگير در اكوسيستم احياشده با اين گونه را نيز فراهم كند؛ بنابراين سه مرتع: احياشده با يونجه، چراي متوسط و تخريب شده در منطقه حفاظت شده لشگردر ملاير در نظر گرفته شد. در هر يك از اين مراتع سايت‌هايي براي نمونه‌برداري انتخاب شد. اندازه و تعداد پلاتها به ترتيب به روش سطح حداقل و روش آماري تعيين شدند. زيتوده هوايي، زيرزميني و لاشبرگ هر پلات جمع‌آوري گرديد. نمونه برداري از خاك در پلاتها نيز به صورت تركيبي انجام شد و اندازه گيري كربن ترسيب شده نمونه ها در آزمايشگاه انجام شد. همچنين نمونه برداري خاك از دو لايه 3015 و 150 سانتيمتر نيز تهيه شد و كربن آنها اندازه گيري شد. سه مرتع مورد نظر به روش آناليز واريانس يكطرفه مقايسه شدند و نتايج نشان داد كه ميزان ترسيب كربن در اكوسيستم مرتع احياشده با يونجه ديم چندساله (ton/ha 36.8) بعد از گذشت 4 سال حدود 1.25 برابر مرتع چراي متوسط (ton/ha 29.27) و 1.71 برابر مرتع تخريب شده (ton/ha 21.54) مي باشد و اين نتايج نشان مي‌دهد كه با احيا مراتع تخريب شده، هم اهداف حفاظت اراضي محقق مي شود و هم توانايي اكوسيستم در ترسيب كربن افزايش خواهد يافت.