مقايسه اثر بخشي مدل درماني پاسخ محور و مدل درماني – آموزشي با تاكيد بر يكپارچگي حسي برنشانگان باليني دانش آموزان با اختلال طيف اوتيسم

Comparison of the Effectiveness of Pivotal Response Treatment model and the Therapeutic- Educational model with Emphasis on sensory integration on clinical Syndrome of Students with Autism Spectrum Disorder

مقدمه اختلال طيف اوتيسم نوعي اختلال عصبي ـ رشدي است كه بر اساس معيارهاي پنجمين ويرايش راهنماي تشخيصي و آماري اختلالات رواني (DSM-5) با نقص در دو حيطه ارتباط اجتماعي، تعامل اجتماعي و نقص در رفتارها، علايق و فعاليتهاي محدود و تكراري مشخص مي شود. هدف اين مطالعه مقايسه اثربخشي مدلهاي درماني پاسخ محور و درماني ـ آموزشي با تاكيد بر يكپارچگي حسي بر نشانگان باليني دانش آموزان با اختلال طيف اوتيسم است. روش كار 36دانش آموز (21 پسر و 15دختر) با اختلال طيف اوتيسم از بين دانش آموزان مراكز تخصصي اوتيسم شهر مشهد كه در سال تحصيلي 97-1396 مشغول به تحصيل بودند، پس از غربالگري با روش نمونه گيري هدفمند انتخاب، و به صورت تصادفي در يك گروه كنترل و دو گروه آزمايش جايگزين شدند و به مدت 2ماه مداخلات درماني را دريافت كردند. نتايج تجزيه و تحليل نتايج نشان داد كه مدل درماني پاسخ محور و درماني ـ آموزشي بر كاهش نشانگان باليني دانش آموزان با اختلال طيف اوتيسم تاثير معني داري داشته اند. اما با مقايسه اثر بخشي مدل ها، نتايج نشان داد كه مدل درماني پاسخ محور بركاهش نشانگان باليني دانش آموزان آموزان با اختلال طيف اوتيسم به طور معني داري اثر بخشي بيشتري از مدل درماني ـ آموزشي دارد. نتيجه گيري تجزيه و تحليل نتايج نشان داد كه مدل درماني پاسخ محور (PRT) و درمان و آموزش كودكان اوتيستيك و ناتوانيهاي ارتباطي مرتبط با آن (TEACCH) بركاهش نشانگان باليني دانش آموزان با اختلال طيف اوتيسم تاثير معني داري داشته اند. اما با مقايسه اثر بخشي مدل ها، نتايج نشان داد كه مدل درماني PRT بركاهش نشانگان باليني دانش آموزان با اختلال طيف اوتيسم به طور معني داري اثر بخشي بيشتري از مدل درماني (TEACCH) دارد. نتايج اين مطالعه بيانگرآن است كه با توجه به افزايش شيوع اوتيسم در دهه گذشته، توجه بيشتر،كاربرد مداخلات رفتاري آموزشي و برنامههاي پيشگيري ضروري است.

Abstract Introduction: Autism Spectrum Disorder is a neural developmental disorder that is characterized based on DSM-5 criteria with defect in two areas of social communication, social interaction, and defect in behaviors, interests and limited and repeated activities. The purpose of this study was the comparison of the effectiveness of Pivotal Response Treatment (PRT) and Treatment and education of Autistic and related communication Handicapped children (TEACCH) models with Emphasis on sensory integration on clinical Syndrome of Students with Autism Spectrum Disorder. Materials & Methods:: A total of 36 Students with Autism Spectrum Disorder (21boys and 15girls) were selected through a purposive sampling method after screening among students of specialized Autism centers in Mashhad who were enrolled in the academic year of 2017-2018. They were randomly assigned to a control groups and two experimental group, and received treatment interventions for two months. Results: The analysis of the results showed that (PRT) and (TEACCH) models have a significant effect on the reduction of clinical syndrome among students with autism spectrum disorders. But comparing the effectiveness of these models, the results showed that PRT model on reduction of the clinical syndrome of students with autism spectrum disorder had a significantly more effectiveness than the TEACCH model. Conclusion: the results of this study indicate that with the increasing prevalence of autism spectrum disorder in the past decade, it necessitates more attention, the use of Educational - Behavioral Interventions and prevention programs.