توليد علم انساني قرآني بدون التزام به قواعد تفسير (نقد كتاب «هم‌شناسي فرهنگي؛ الگوي قرآني ارتباطات ميان‌فرهنگي» در ابعاد صوري، ساختاري، تفسيري و ارتباط‌شناختي)

اين جستار با دغدغه روشمندي در استنباط از نصوص ديني بالاخص قرآن كريم در فرآيند توليد علوم انساني اسلامي، و تاكيد بر احتياط تمام در استفاده از انديشه هاي علوم انساني رايج در تفسير آيات و روايات خصوصا دقت در عقبه معرفتي گزاره هاي برآمده از متون علوم انساني، به نقد كتاب «هم شناسي فرهنگي؛ الگوي قرآني ارتباطات ميان فرهنگي» از حيث محتوايي (تفسيري و ارتباط شناختي) پرداخته است. كتاب يادشده، تاليف آقايان دكتر غمامي و حجت الاسلام دكتر اسلامي تنها است. هسته اصلي اين كتاب استفاده از آيه 13 سوره حجرات است كه ادعا شده است براي خروج انسانها از اختلافي كه در قوس نزول به آن گرفتار شده اند، به همشناسي فرهنگي توصيه كرده است. پژوهه فرارو علاوه بر ارائه برخي ايرادها در محتواي ارتباط شناختي كتاب ياد شده، نشان داده است كه اين كتاب در روش تفسير و فهم آيات و روايات نيز اشكال بنيادي دارد؛ خصوصا در تفسير آيه 13 سوره مباركه حجرات كه طبق قواعد تفسير هيچ دلالتي بر مدعاي نويسندگان(يعني همشناسي فرهنگي كه براي نخستين بار توسط زكي ميلاد مطرح شده است) ندارد، بلكه راهبردهاي اسلامي، ديگر آيات قرآني، انديشه هاي عموم مفسران فريقين تا عصر حاضر (جز برخي نوانديشان معاصر مانند فضل الله و الميلاد)، شان نزول آيه، روايات تفسيري و قرائن سياقي آيه بر خلاف آن است.