نقش تفكر خلاق و سبك‌هاي يادگيري در آموزش طراحي معماري

پژوهش در فرايند طراحي به عنوان هسته ي آموزش معماري در دهه هاي اخير مورد توجه پژوهشگران و مدرسان اين حوزه قرار گرفته است. در اغلب شيوه هاي آموزش طراحي معماري، دانشجويان هم سطح تلقي شده و گام هاي آموزشي به صورت هماهنگ ارائه و پيگيري مي شوند. با فرض آن كه برنامه هاي آموزشي مشترك امكان توسعه ي توانمندي هاي دانشجويان و ارتقاي سطوح خلاقيت آن ها را ناديده مي گيرد؛ اين پژوهش به دنبال اثبات اين مدعاست كه آموزش طراحي معماري وابسته به يادگيرنده و ويژگي هاي فردي اوست و مدرس بدون شناخت اين عوامل نمي تواند شيوه ي مناسبي را براي آموزش ارائه دهد. از ميان عوامل موثر در يادگيري طراحي معماري، تفكر خلاق و سبك هاي يادگيري به دليل ميزان اهميت در فرايند طراحي و در ارتباط ميان ياددهنده و يادگيرنده، در اين پژوهش مورد بررسي قرار گرفته اند. پس از مطالعه در دو حوزه ي آموزش معماري و روانشناسي تربيتي، با پيمايش در جامعه ي هدف و نمونه گيري تصادفي خوشه اي از ميان دانشجويان درس مقدمات طراحي معماري 2، در دانشگاه آزاد اسلامي، با برگزاري آزمون هاي استاندارد، (آزمون سنجش خلاقيت تورنس، آزمون تفكر خلاق تورنس و پرسشنامه ي سبك هاي يادگيري كلب) به بررسي و تحليل تفاوت هاي شناختي دانشجويان پرداخته شد. آزمون فرضيات پژوهش از طريق آزمون خي دو و تحليل واريانس يك طرفه در نرم افزار spss انجام شد و فرضيات پژوهش مورد تاييد قرار گرفت. نتايج نشان مي دهد سبك هاي يادگيري در دانشجويان معماري تفاوت دارند و ميزان خلاقيت و تفكر خلاق با توجه به سبك هاي يادگيري دانشجويان متفاوت است. مهم است بدانيم هر يك از دانشجويان در كدام يك از مولفه هاي چهارگانه خلاقيت و همچنين مهارت هاي چهارگانه يادگيري، داراي ضعف هستند و متناسب با ميزان ناكارآمدي آن ها در هر بخش با تعريف راه كارهاي فرد به فرد به تقويت آن مولفه ها بپزداريم. لذا هدايت دانشجويان در دروس طراحي نيازمند شناخت تفاوت هاي فردي و ارائه ي راهكارهاي متفاوت آموزشي است كه خود منوط به تخصص و آگاهي مدرسان حوزه ي آموزش معماري است. آموزش طراحي معماري به دليل لزوم توجه به تفاوت هاي فردي دانشجويان ناگزير از مواجهه ي فرد به فرد با آن ها است.