پروژه مطالعه باستان‌شناختي فرهنگ زرتشتيان ميبد(يزد): گزارش مقدماتي بررسي مزرعه كلانتر و روستاي حسن‌آباد

A Historical Archaeology of the Zoroastrian Societies in Maybod (Yazd): A Preliminary Report of Archaeological Survey in the Mazra’e Kalantar and Hassan Abad Villages

فصل اول پروژه مطالعه باستان‌شناختي فرهنگ زرتشتيان ميبد در ارديبهشت سال 1395 به انجام رسيد. در اين راستا، به صورتي موازي بررسي معمارانه و مطالعه مردم‌نگاري در منطقه صورت گرفت كه طي آن با توجه به اهداف پروژه و سؤالات پژوهش اجزايي از فرهنگ مادي منطقه موردبررسي قرار گرفت. در اينجا گزارش مقدماتي فصل اول در دو بخش ارائه مي‌گردد. در ابتدا گزارش بررسي معماري ارائه مي‌شود كه در آن اهداف بررسي و نتايج مقدماتي آن موردبحث قرارگرفته‌اند. مطالعه معمارانه در منطقه در راستاي روشن كردن الگوهاي ساختمان‌سازي و گونه نگاري معمارانه در نسبت به با شرايط زيستي مردم انجام شد. براي دستيابي به اين هدف دودسته كلي از فضا (فضاهاي آييني و فضاهاي مسكوني) موردمطالعه قرار گرفتند. بخش دوم گزارشي از مطالعه مردم نگارانه و نتايج آن است. اين مطالعه باهدف دستيابي به دركي كلي از تجربه زيستن و شناخت تاريخي مردم محلي از فرهنگ مادي انجام گرفت. بدين منظور با 9 نفر از اهالي محوطه‌هاي موردبررسي با توجه به متغيرهاي سن،‌جنسيت و مذهب مصاحبه صورت گرفت. نتايج حاصل از اين بررسي مقدماتي براي دستيابي به چهارچوب‌هاي اوليه بررسي و مقايسه و تحليل فصول آينده بررسي در منطقه مورداستفاده قرار خواهند گرفت.

A joint team from University of Tehran and Leicester University carried out a first season of archaeological exploration of Zoroastrian societies in Maybod of Yazad province during May of 2016 for two weeks. Historical archaeology is in its infant stage in Iran while most of data in nowadays due to the modernity has been disappeared and therefore, any researches can be considered as salvage program. The aim of this research is to answer some historical archaeology approach concerning social history and ritual activities of the last communities of Zoroastrian societies of Yazd province based on the analysis of architectural layout and ethnographic data. In this paper we represent the preliminary report of the survey results of Mazra’e Kalantar and Hassan Abad villages. In this paper we have clarified the architectural patterns and the typology of buildings of Zoroastrian communities. We have analyzed two different buildings types of religious and domestic spaces of Mazra’e Kalantar and Hassan Abad villages. The second part of this paper has focused on the ethnographic results in order to achieve a holistic understanding of life experience based on the historical knowledge of native people. The second season of this project will help us to focus more on the cultural interaction of the present and past societies of the above mentioned region.