تحليل ساختاري و محتوايي مثنويهاي روايي شيعي در عصر قاجار

در عهد قاجار بنا به دلايل اجتماعي و سياسي سرودن اشعار مذهبي رونق گرفت. يكي از گونه‎ هاي شعر مذهبي در اين عصر مثنويهايي روايي بود كه در آنها داستان زندگي پيامبر و امامان شيعه منظوم شده بود. منظور از روايي در اينجا آن است كه مثنوي داستاني را روايت ميكند. اين مثنويها را از جهت محتوا ميتوان در شش دسته كلي جاي داد، اگرچه گاهي اين تقسيم‌ بندي به‎خاطر ماهيت مثنويها نميتواند كاملا دقيق باشد و همپوشانيهايي دارد و برخي آثار به‎گونه ‎اي هستند كه ميتوان آنها را در بيش از يك دسته قرارداد. اين شش دسته عبارتند از پيمبرنامه‌ها، حيدري ‎نامه‌ها، حسيني ‎نامه‏ها، مختارنامه‎ها، امام ‎نامه‎ها و مولودنامه‎ها. بيشترين محتوا به نقل داستان كربلا يعني حسيني‎ نامه‎ها اختصاص دارد و پس از آن غلبه با حيدري ‌نامه‎هاست. هدف از نگارش اين مقاله معرفي سطح فكري و ساختار و محتواي اين مثنويهاست.