عنوان مقاله :
پليمرهاي هوشمند: 7-گرمارنگها و كاربرد آنها
پديد آورندگان :
موركي ، عليرضا پژوهشگاه پليمر و پتروشيمي ايران - پژوهشكده علوم - گروه علوم ﭘليمر , رئيسي ، مريم پژوهشگاه پليمر و پتروشيمي ايران - پژوهشكده علوم - گروه علوم ﭘليمر , سنجابي ، سميرا پژوهشگاه پليمر و پتروشيمي ايران - پژوهشكده علوم - گروه علوم ﭘليمر , مهدويان ، عليرضا پژوهشگاه پليمر و پتروشيمي ايران - پژوهشكده علوم - گروه علوم ﭘليمر
كليدواژه :
پليمر هوشمند , گرمارنگ , پليمر مزدوج , محرك-پاسخ , كاربرد گرمارنگ
چكيده فارسي :
مواد پاسخگو به محرك برپايه تركيبات گرمارنگ دسته جديدي از مواد هوشمند هستند كه در دهه اخير بسيار مورد توجه قرار گرفتهاند. پليمرهاي هوشمند يا پليمرهاي حساس به محرك از ويژگيهايي مانند چقرمگي، فرايندپذيري آسان، انعطافپذيري، كشساني و زيستسازگاري برخوردارند. بدين سبب و همچنين بهدليل داشتن تغييرات شيميايي و فيزيكي برگشتپذير در پاسخ به شرايط متغير محيط، اهميت اين مواد روزبهروز در حال افزايش است. اصليترين ويژگي پليمرهاي هوشند، قابليت آنها در پاسخهاي ميكروسكوپي به تغييرات كوچك محيطي است كه پس از اينكه اثر محرك محيطي از بين رفت، به حالت اوليه خود بازميگردند. اين پليمرها به محركهاي محيطي متعددي مانند نور، دما، عوامل مكانيكي، ميدان الكتريكي و مغناطيسي، قطبش، آنزيمها و زيستمولكولها پاسخ ميدهند. بهتازگي توسعه سريع مواد هوشمند با خواص گرمارنگي موجب رونق زياد آنها شده است. مادههاي گرمارنگ ميتوانند مونومرها يا پليمرها، تركيبات آلي يا معدني و سامانههاي تك يا چندجزئي باشند. ظاهر رنگي اين تركيبات ميتواند بهطور آني يا مداوم با توجه به تغيير دما بهطور برگشتپذير تغيير كند كه اين پديده همراه با تغييرات بازتاب، جذب يا پراكندگي نور نمايان ميشود. اين تركيبات كاربردهاي زيادي در زمينههاي مختلف از جمله كاغذها، جوهرها، حسگرها و دماسنجهاي گرمارنگ دارند.