وضعيّت حقوقي«تعهّد تخييري»

تعهّد تخييري، تعهّدي است كه در آن ذمّه متعهّد به جاي يك موضوع به دو يا چند موضوع مشغول مي ‌گردد، اما متعهّد مخيّر است با ايفاي هر يك از موضوعات مورد تعهّد، موجبات برائت ذمّه خود را فراهم آورد. علي رغم اعتبار اين نوع از تعهّدات در حقوق بسياري از كشور هاي غربي و عربي اما مشروعيّت آن در حقوق ايران و علي الخصوص فقه اماميّه مورد مناقشه قرار گرفته است. در فقه اماميّه، علاوه بر اين كه بزرگاني از فقها به دليل عدم وجود دليل معتبري مبني بر منع چنين تعهّداتي حكم بر صحّت آن داده ‌اند. اشكال مخالفان نيز در نفوذ معاوضاتي مانند بيع و اجاره است كه جز, عقود تمليكي است نه عهدي. در نظام حقوقي ايران نيز با پذيرش اين مطلب كه صِرف مردّد بودن نمي ‌تواند في نفسه دليلي بر بطلان قرارداد ها وتعهّدات باشد مگر آن كه موجب غرر گردد حدّاقل مي توان در غير از عقود تمليكي، قائل به صحّت و اعتبار  اين نوع از تعهّدات بود.