پيش‌بيني تغييرات كاربري زمين و اولويت بندي مناطق ناپايدار زيست محيطي حوضه آبريز رودخانه هليل‌رود

پيش بيني تغيير كاربري زمين مي تواند اطلاعات مهمي را براي تصميم سازي مديريت زيست محيطي و برنامه ريزي آينده مهيا سازد. اهداف اصلي اين مطالعه ارزيابي تغيير كاربري زمين و پيش بيني تغيير براي سال هاي 2030، 2042 و 2054 با استفاده از مدل زنجيره ماركف و اولويت بندي زيرحوضه ها با بكارگيري فرايند تحليل سلسله مراتبي فازي (FAHP) براي شناسايي مناطق ناپايدار زيست محيطي در آينده است. تغييرات كاربري زمين با استفاده از سنجش از راه دور و سامانه اطلاعات جغرافيايي در حوضه آبريز رودخانه هليل رود بررسي شد. براي اين منظور، از تصاوير لندست TM، ETM و OLI و الگوريتم طبقه بندي حداكثر راستنمايي براي سال هاي 1994، 2006 و 2018 استفاده شد و پنج نوع كاربري زمين شامل مرتع متوسط، مرتع فقير، زمين كشاورزي (زراعي-باغي)، پوشش آبي (شامل آب رودخانه، سد و تالاب) و ساير كاربري هاي فاقد پوشش گياهي (شامل رخنمون سنگي، كوه، خاك، مرتع بسيار فقير و مناطق مسكوني) در حوضه مشخص شد. نتايج نشان داد كه طي سال هاي 2018-2054، مراتع متوسط، فقير و پوشش آبي به زمين هاي كشاورزي و فاقد پوشش گياهي تغيير خواهند يافت، به گونه اي كه سهم پوشش مرتعي متوسط و فقير به ميزان 65.12 درصد كاهش خواهد يافت. همچنين، نتايج حاصل از بكارگيري رهيافت FAHP نشان داد كه زيرحوضه هاي رودبارجنوب و قلعه گنج در 36 سال آينده با شديدترين بحران هاي زيست محيطي روبرو خواهند شد. نهايتاً اينكه در سال 2054، شرايط كاربري زمين و زيست محيطي تمامي زيرحوضه ها، بحراني پيش بيني مي شود. بنابراين، اعمال سياست هايي (از جمله مديريت منابع آب) در جهت تغيير در روند تخريب زيست محيطي سطح حوضه پيشنهاد مي شود.