مطالعه سرعت پردازش عددي، حافظه آشكار و نهان، فعال و منفعل، توانايي نگهداري ذهني، و مهارت هاي ديداري– فضايي دانش آموزان با اختلال رياضي

زمينه و هدف: اختلال يادگيري يكي از اختلال هاي شايع در دانش آموزان است كه موجب بروز مشكلات تحصيلي و اختلال هاي ثانوي در آنها مي شود. اختلال يادگيري رياضي بر طبق ملاك هاي آسيب شناسي رواني يكي از زيرمجموعه هاي ناتواني يادگيري است. كودكان مبتلا به اين اختلال مشكلاتي در روابط فضايي و توانايي هاي مختلف ادراكي دارند. بدين ترتيب هدف از پژوهش حاضر مقايسه ويژگي هاي شناختيادراكي مانند سرعت پردازش عددي، حافظه آشكار و نهان، فعال و منفعل، توانايي نگهداري ذهني، و مهارت هاي ديداري فضايي در دانش آموزان داراي اختلال رياضي و بهنجار است. روش: طرح پژوهش، توصيفي از نوع عليمقايسه اي است. به همين منظور از مراكز اختلال هاي يادگيري شهركرج و قزوين 70 دانش آموز داراي اختلال يادگيري به شكل در دسترس و 80 دانش آموز فاقد اين اختلال نيز به روش نمونه گيري تصادفي چندمرحله اي انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. جهت جمع آوري داده ها از آزمون هوش وكسلر، آزمون حافظه ديداري فضايي (كورنولدي 1995)، آزمون حافظه فعال و منفعل (كورنولدي 1995)، آزمون حافظه آشكار و نهان (اسنودگراس و ويندرورت 1980)، آزمون تشخيصي ايران كي مت (كورنولي و همكاران 1976)، آزمون سرعت پردازش عددي (كاپلتي و همكاران 2007) و تكليف نگهداري ذهني مايع به روش بوگاردو و روس (1991) استفاده شد. داده ها با روش تحليل واريانس چندمتغيره تحليل شدند.يافته ها: نتايج نشان داد كه بين گروه ها در مؤلفه هاي نگهداري ذهني مايع، حافظه آشكار، حافظه فعال، سرعت پردازش عددي، و مهارت ديداري فضايي به لحاظ آماري تفاوت معنادار وجود دارد (P 0.001)، اما بين گروه ها در دو مؤلفه حافظه نهان و منفعل (P 0/05) تفاوت وجود ندارد.نتيجه گيري: بر اساس نتايج به دست آمده مي توان چنين استنباط كرد كه توانايي نگهداري ذهني، مهارت ديداري - فضايي، و سرعت پردازش عددي از مؤلفه هايي هستند كه بيشتر در گروه هاي داراي اختلال رياضي با اشكال روبه رو هستند. اين ضعف ها مرتبط به هوش افراد نيست كه مربوط به نارسايي در كنش هاي اجرايي به طور خاص حافظه فعال است. بنابراين مي توان بيان كرد اين مؤلفه ها از ويژگي هاي متمايزكننده اين گروه از دانش آموزان داراي نارسايي ويژه در يادگيري هستند كه بايد در هنگام شناسايي و برنامه ريزي جهت درمان به آنها توجه خاص داشت.