تأملاتي بر ديدگاه‌هاي اكولوژيكيِ علماي معاصر شيعي، با تأكيد برآراء علامه طباطبائي و علامه جعفري

تأثير محيط بر انسان يا نظرية اكولوژيست، از مسائل اساسي، جريان‌ساز در عالم تفكر و مورد توجه انديشمندان متأخر و متقدم بوده است. علم اكولوژي، به تأثير و نقش عوامل محيطي بر افكار و رفتار انسان مي‌پردازد. جريان‌هايي همچون ماترياليسم و گونه‌هاي مختلف عوامل محيطي و جريان‌هاي كوچك بر آمده از آنها، ناشي از نوع واكنش علماي معاصر شيعي با اين مسئله بوده است. اين تعامل، در موارد بسياري وابسته به موضع معرفت‌شناختي آنها است؛ بدين‌معنا كه با انكار يا پذيرش نقش هريك از اين عوامل توسط اين علماء، نظرية اكولوژيكي اين دانشمندان نيز قلمرو متفاوتي داشته است. ازاين‌رو، بررسي ديدگاه‌هاي اكولوژيكي علماي معاصر شيعي، از اهميت خاصي برخوردار است. اين پژوهش، با استفاده از روش توصيفي ـ تحليلي، ابتدا نيم‌نگاهي به ديدگاه فيلسوفان و انديشمندان متأخر در اين زمينه داشته، سپس به طور خاص به بررسي ديدگاه علامه طباطبائي و علامه جعفري در اين زمينه مي‌پردازد. حاصل يافته‌هاي اين پژوهش، دسترسي به رهيافتي است كه بر اساس آن، نظريه اكولوژيكي علماي معاصر شيعي را به روشني اثبات مي‌كند. به‌گونه‌اي‌كه علامه طباطبائي و علامه جعفري، بر اثربخشي عوامل محيطي به‌مثابه يك عامل بيروني در الگودهي افكار و رفتار انسان اذعان داشته‌اند.