بررسي عوامل موثر در صادرات غيرنفتي بر رشد اقتصاد ايران

اتكا به صادرات نفتي از ويژگي­هاي خاص اقتصاد ايران مي­باشد و همواره نوسانات قيمت نفت سبب بي­ثباتي درآمدهاي ارزي و اقتصاد ايران مي­باشد. همين امر سبب شده كه عدم وابستگي به اقتصاد تك محصولي، تنوع بخشيدن به درآمدهاي ارزي از طريق افزايش صادرات غيرنفتي و افزايش سهم اقتصاد ايران در تجارت بين­الملل مورد تأكيد برنامه­هاي توسعه اقتصادي قرار گيرد. توجه به صادرات غيرنفتي و اقدامت موثر در جهت بهبود، نيازمند ايجاد محيط رقابتي است و اين خود حضور گسترده­تر در بازارهاي جهاني را ناگزير مي­سازد. پژوهش حاضر با هدف بررسي عوامل موثر بر صادرات غيرنفتي بر رشد اقتصاد ايران انجام شده است. براي انجام پژوهش حاضر، از مدل توسعه يافته «عباس شاكري» (1383) استفاده شده است. جامعه آماري پژوهش حاضر، دانشگاه دولتي، پيام نور، آزاد اسلامي، اتاق بازرگاني، صنعت و معدن و تجارت مي­باشد. حجم نمونه بدست آمده با استفاده از فرمول كوكران 78 نفر مي­باشد كه با استفاده از نمونه­گيري خوشه­اي طبقه­اي انتخاب شده است. جهت جمع‌آوري اطلاعات از پرسشنامه‌اي حاوي 25 سوال در ارتباط با صادرات غيرنفتي و عوامل موثر بر آن استفاده گرديده است. براي تجزيه و تحليل داده­هاي بدست آمده از نمونه­هاي مورد بررسي از روش آزمون همبستگي اسپيرمن، تخمين رگرسيون، آزمون فريدمن و آزمون كاي/دو استفاده شده است. نتايج بدست آمده از تجزيه و تحليل داده‌هاي ميداني بيانگر تاثير مثبت و معني ­دار عوامل قيمتي و عوامل غيرقيمتي بر صادرات غيرنفتي از ديدگاه دانشگاه دولتي، پيام نور، آزاد اسلامي، اتاق بازرگاني، صنعت و معدن و تجارت محدود مي­باشد. همچنين بر­اساس نتايج حاصله، اولويت عوامل قيمتي و عوامل غيرقميتي در ارتباط با صادرات غيرنفتي يك­سان بوده و با يكديگر تفاوت معني­داري را نشان نمي­دهند. نتايج حاصل از آزمون همبستگي نيز رابطه بين عوامل قيمتي و غيرقيمتي با صادرات غيرنفتي را تائيد مي­كند. همچنين نتايج آزمون كاي/دو رابطه بين تمامي شاخص­هاي مورد بررسي را با صادرات غيرنفتي مورد تائيد قرار مي­دهد.