چكيده فارسي :
در اين مقاله روشنفكران ايراني پس از مشروطه به اعتبار اينكه عامل تجدد، تمدن، توسعه و يا ديگر مفاهيم نزديك به آن، در كدام نهاد يا حوزه بايد جستجو شود به دو دسته تقسيم شدهاند. دسته اول كه دولت را عامل توسعه مي‌دانند و دسته دوم كه عامل را خارج از حوزه دولت جستجو مي‌كنند. سؤال اين است كه نظريههاي كدام يك از اين دو با توجه به نتايج تاريخي آنها، در مسير مدعايي موفق تر بوده اند. مدعا و فرضيه اين تحقيق اين است كه نظريه‌پردازي‌هاي دسته دوم در جستجوي راه‌هاي توسعه بي‌واسطه دولت در نهايت راه اصلاحات را سد مي‌كنند، به معارضه مستقيم با دولت مستقر مي رسند و روند تحولات جامعه را به انقلاب يا دولت سركوبگر سوق مي‌دهند. براي توجيه اين مدعا اين نوشتار نگاهي به تاريخ نظريه هاي توسعه روشنفكران ايراني پس از مشروطه خواهد داشت. روش تحقيق در اين مقاله «استنتاج بر اساس بهترين تبيين»است. به نظر مي‌رسد در دو برهة مشروطه و پهلوي اول، انديشه‌هاي دولت‌گرا و در دوره‌هاي پهلوي دوم و جمهوري اسلامي انديشه‌هاي دولت‌ستيز مسلط بودند. در دوره‌هاي پهلوي دوم و جمهوري اسلامي دو نوع انديشه توليد شدند كه در دولت‌ستيزي مشترك هستند و نقد اصلي شامل آنهاست: تئوري‌هاي بازگشت به خويشتن و عقب‌ماندگي/ انحطاط. اين هر دو در به تعويق انداختن ايجاد رابطه سالم دولت و ملت در سايه حفظ حقوق شهروندي روزآمد و حفظ حقوق حاكميتي دولت به يك اندازه مقصرند.
چكيده لاتين :
In this article, after the Constitution, Iranian intellectuals on the basis of which institution or field should be considered for the cause of modernization, civilization, development, or other related concepts are divided into two groups. The first group considers the state the cause for development and the second group that seeks the agent outside the domain of state. The question is which of the two theories have been more successful in their claims according to their historical results. The claim and hypothesis of this study is that the theories of the second group, in the search for ways of direct development of the state, eventually hinder reform, engage in direct conflict with the state, and lead the process of society's transformation to a revolution or a repressive state. To justify this claim, this article will look at the history of Iranian intellectual development theories after the Constitution. The research method in this paper is "Inference based on the best explanation ", abbreviated as IBE. It seems that in the first two constitutional and Pahlavi periods, statism and in the second Pahlavi and Islamic Republic era anti-statism were dominant. During the Second Pahlavi era and the Islamic Republic, two types of ideas were produced that were common to anti-statism and the main criticisms included: Theories of return to self and backwardness degeneration. Both are equally guilty of delaying the creation of a proper relationship between the state and the nation in the light of upholding up-to-date citizen rights and maintaining the sovereignty of the state.
