تأثير قطع آبياري و محلول‌پاشي روي و منگنز بر عملكرد و صفات اكوفيزيولوژيك كلزا (Brassica napus L.)

بررسي واكنش ارقام مختلف كلزا به عوامل محيطي يكي از اصول اساسي برنامه‌ريزي كشور براي حصول حداكثر عملكرد كمي و كيفي است. كم‌آبي و عدم تغذيه مناسب از جمله عواملي هستند كه با تغيير در فرآيندهاي فيزيولوژيك گياه بر عملكرد محصولات زراعي تأثير مي‌گذارد. به‌منظور بررسي واكنش 3 رقم كلزا در شرايط قطع آبياري و محلول‌پاشي عناصر ريز مغذي، بر خصوصيات فيزيولوژيك، مورفولوژيك و عملكرد، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل اسپيليت در قالب بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. تيمارها شامل آبياري در دو سطح آبياري معمول و قطع آبياري در مرحله 50% گلدهي، محلول‌پاشي در چهار سطح با آب، غلظت چهار در هزار سولفات روي، غلظت چهار در هزار سولفات منگنز و محلول‌پاشي هم‌زمان سولفات روي و سولفات منگنز با غلظت چهار در هزار در مرحله 50% ساقه‌دهي و رقم در سه سطح رقم نيما به‌عنوان رقم شاهد و لاين‌هاي اميدبخش R15 و KS7 بودند. بيشترين ميزان عملكرد روغن (1728 كيلوگرم در هكتار)، وزن هزاردانه (3.21 گرم)، عملكرد زيستي (15675 كيلوگرم در هكتار) و كارايي مصرف آب (0.99 كيلوگرم در هكتار بر ميلي‌متر) مربوط به اثر اصلي تيمار محلول‌پاشي هم‌زمان دو عنصر بود. نتايج نشان داد كه در شرايط آبياري عادي، بيشترين عملكرد دانه (5168 كيلوگرم در هكتار)، عملكرد روغن (2244 كيلوگرم در هكتار) و كارايي مصرف آب در لاين R15 و در شرايط قطع آبياري در رقم نيما به‌دست آمد. در شرايط آبياري كامل، محلول‌پاشي هم‌زمان دو عنصر باعث افزايش صفات مورد بررسي شد. اما در شرايط قطع آبياري تنها ارتفاع بوته و درصد روغن تحت تأثير محلول‌پاشي افزايش پيدا كرد. در شرايط آبياري كامل لاين R15 رقم برتر بود، اما در شرايط قطع آبياري رقم نيما بيشترين عملكرد و اجزاي آن را دارا بود.