بررسي مؤلفه هاي ارزيابي اثربخشي دروني دوره هاي آموزش الكترونيكي دانشگاهي

Identifying the Components of Evaluating the Internal Effectiveness for Academic E-courses: Qualitative Study

با توسعه سريع فناوري اطلاعات، انتظار مي­رفت با رشد و گسترش آموزش الكترونيكي، شاهد درخششي اثربخش و چشمگير در عرصه آموزش الكترونيكي دانشگاه­ ها باشيم، اما پس از گذشت دو دهه آثار عدم كارايي و عدم اثربخشي و نارضايتي در بين فراگيران مشاهده گرديد. هدف از اين پژوهش، شناسايي مؤلفه‌هاي ارزيابي اثربخشي دروني دوره‌هاي الكترونيكي دانشگاهي با رويكرد "مطالعه موردي كيفي" است. مشاركت‌كنندگان با استفاده از روش نمونه ­گيري هدفمند از نوع معيار (تخصص و تجربه) و با لحاظ اشباع داده­ها انتخاب شدند. داده­هاي به‌دست‌آمده از طريق فن تحليل مضمون مورد تحليل قرار گرفت و يافته ­ها در قالب مجموعه­ اي از مضامين پايه، دسته‌بندي و شبكه مضامين سازماندهي شد. با تحليل داده‌هاي حاصل از مصاحبه­ ها در كنار اسناد بالادستي و همسوسازي با مباني نظري و سوابق پژوهشي، مؤلفه‌هاي ارزيابي اثربخشي آموزش الكترونيكي مشتمل بر 16 مضمون پايه كشف و اعتبار يابي گرديد. اهم اين مضامين شامل: آمادگي، رضايت و رفع نياز فراگيران، آمادگي، انگيزش و مهارت اساتيد، كيفيت دروني آموزش، هوشمندي ساختار و نظام­مندي آموزش، عينيت و تناسب اهداف، طراحي فرآيند توليد و ارزيابي كيفيت محتوا، طراحي فرآيندهاي آموزش الكترونيك، معماري محيط يادگيري، طراحي دوره‌هاي يادگيري مؤثر، روزآمد ساختن آموزش، توسعه تعاملات و توسعه زيرساخت­هاي فني است. اميد است يافته­هاي پژوهش، امكان ارزيابي شايسته، كارآمد سازي و اثربخشي هر چه بيشتر نظام آموزش الكترونيكي را به جهت پيچيدگي و نوآوري­هاي روزافزون و امكان پاسخگويي به اقتضائات محيطي متناسب با الگوي بومي فراهم سازد.

In this study, we tried to identify the components of internal efficacy evaluation of academic e-courses through a qualitative study approach. The research method is qualitative and in particular "qualitative case study.” Thus, potential contributors to this study included all faculty members of Virtual Colleges of Shiraz Universities, Payam Noor, and Allameh Tabatabai University Virtual Education Lecturers and a number of content specialists and producers and training designers (n = 25) was selected based on criteria (expertise and experience) and data saturation using the sample Purposeful sampling. The data obtained were analyzed through content analysis technique and the findings were categorized into a set of basic, organizing and pervasive themes and thematic networks. In this regard, in accordance with the stated purpose, interviews were conducted with experts in this field, and with analyzing the data obtained from interviews with upstream documents (laws and regulations adopted by national standards), as well as aligning with the theoretical foundations and results of previous researches, The components of evaluation of e-learning effectiveness in this study have been identified with 16 basic themes that need to be considered in­ evaluation of e-learning courses.It is expected that the findings of this study will enable to make the e-learning system more efficient and effective due to the increasing complexity and innovations and to meet the needs of the interactive university environment appropriate to the native model of e-learning.