تبيين مولفه هاي ژئوپليتيكي موثر بر شكل‌گيري روابط استراتژيك

مفهوم «روابط استراتژيك» به عنوان مفهومي كه به تعاملات بازيگران نظام بين الملل، بار و وزن خاصي مي‌دهد، علي رغم استفاده ديپلماتيك و ژورناليستي، كمتر هدف مطالعه و تبيين علمي قرار گرفته است. طي ساليان اخير، مفاهيمي مانند «اتحاد استراتژيك»، «ائتلاف استراتژيك»، «شراكت استراتژيك»، «رقابت استراتژيك» به عنوان اشكالي از «روابط استراتژيك» متولد و به گستردگي وارد ادبيات علمي جغرافياي سياسي و روابط بين الملل شده‌اند اما اينكه، نسبت مفاهيم مطرح شده با مفهوم اصلي چيست و چه چيز به يك رابطه بار «استراتژيك» مي‌دهد؟ افزون بر آن، اين مفاهيم در كجاي طيف روابط مبتني بر رقابت و همكاري در نظام بين الملل قرار گرفته است؟ مولفه‌هاي ژئوپليتيكي اين مفهوم كدامند؟ سوالاتي هستند كه كمتر به آنها توجه شده است. از اين رو، اين پژوهش تلاشي براي تبيين مفهومي و طراحي مدل ژئوپليتيكي روابط استراتژيك است. پژوهش حاضر، از لحاظ نظري، حول مفاهيم «روابط»، «استراتژي و صفت استراتژيك»، «رقابت و همكاري» مي‌چرخد و از نظر روش، توصيفي-تبييني است و براي گردآوري داده‌ها از مطالعات كتابخانه‌اي و اسنادي؛ داده‌هاي ميداني مبتني بر مصاحبه با خبرگان و تحليل استنباطي استفاده شده است. نتيجه واژه «روابط» در مفهوم «روابط استراتژيك» واژه‌اي خنثي بوده و تعاملات استراتژيك مي‌تواند طيفي از تعاملات مبتني بر همكاري و/يا رقابت را دربر بگيرد.