شناسايي ساختار عاملي متغيرهاي سندرم متابوليك در بين افراد 35 تا 65 سال شهر مشهد

مقدمه: سندرم متابوليك مجموعه‌اي از شرايط متابوليكي همزمان و مرتبط است. شناسايي اين ارتباطات مي‌تواند در پيشگيري و درمان مؤثر باشد. در اين راستا، پژوهش حاضر با هدف تعيين ساختار عاملي متغيرهاي سندرم متابوليك در ارتباط با يك نمونه از افراد 35 تا 65 سال ساكن شهر مشهد انجام شد. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر در ارتباط با 9761 فرد 35 تا 65 سال شركت‌كننده در فاز مقطعي مطالعه مشهد انجام شد. ميانگين متغيرهاي شاخص توده بدني، دور كمر، فشار خون سيستوليك و دياستوليك، قند خون ناشتا، كلسترول تام، تري‌گليسريد و چربي خون با چگالي بالا در هر دو جنس مقايسه شد و همبستگي بين مؤلفه‌هاي آن محاسبه گرديد. لازم به ذكر است كه براي بررسي ساختار موجود ميان اين متغيرها از تحليل عاملي اكتشافي استفاده شد. يافته‌ها: نتايج تحليل عاملي نشان از تفاوت در ساختار عاملي دو جنس داشتند. در اين مطالعه براي مردان ساختار سه عاملي و براي زنان ساختار چهار عاملي شناسايي گرديد. واريانس كل تبيين‌شده توسط عامل‌ها در مردان حدود 66 درصد و در زنان حدود 79 درصد بود. شايان ذكر است كه متغير چاقي با واريانس تبيين‌شده 25 درصد، مهم‌ترين نقش را در ايجاد سندرم متابوليك در مردان داشت و قند خون به‌عنوان شاخصي از مقاومت انسوليني به دليل داشتن بار عاملي كمتر از 4/0 نقشي در اين ساختار نداشت. در پژوهش حاضر فشار خون در زنان با واريانس تبيين‌شده 22 درصد به‌عنوان اولين عامل شناسايي شد و قند خون به‌همراه چربي خون و تري‌گليسريد با واريانس تبيين‌شده 19 درصد در يك عامل قرار گرفتند. نتيجه‌گيري: با توجه به تأثير ابتلا به سندرم متابوليك بر بروز بيماري‌هاي قلبي عروقي بهتر است سياست‌هاي پيشگيرانه را به تفكيك جنسيت طراحي نمود. همچنين، توصيه مي‌شود كه در مردان، چاقي و در زنان، پرفشاري خون مورد توجه بيشتري قرار گيرد.