بررسي ميزان و نوع توجه به مؤلفه ‌هاي زيست محيطي در كتاب ‌هاي درسي دوره ابتدايي

The Environmental Indicators in the Content of Elementary School Textbooks

هدف مقاله حاضر بررسي ميزان و نوع توجه به محيط زيست در كتاب‌هاي درسي دوره ابتدايي با استفاده روش تحليل محتوا كتابهاي سال تحصيلي 97-1396 بود و با بهره ­گيري از آمار توصيفي تحليل شد. نتايج حاكي از آن است كه از حيث «ميزان توجه» در اين كتاب­ ها به موضوع خاك با فراواني 59 مورد (با اولويت بلاياي طبيعي)، آب 87 مورد (با اولويت صرفهجويي)، صوت 55 مورد (با اولويت سروصدا)، هوا 43 مورد (با اولويت آتش‌فشانها) و از حيث «نوع توجه»، به «حفظ و نگهداري» با 41 مورد (از 89 مورد) بيش از «شناخت و آگاهي» و «رشد و ارتقاء» پرداخته شده است؛ همچنين، نوع توزيع مؤلفههاي زيستمحيطي در كتابها و در پايه ها، فاقد تعادل است. اكنون به اتكاي تاكيد اسناد تحولي آموزش و پرورش و وجود بحران محيط زيست، پيشنهاد مي­ گردد نوع و ميزان توجه به مؤلفههاي محيط زيست در كتاب‌هاي درسي كنوني، مورد بازنگري قرار گيرد.

The present paper addresses the status of the environment and its protection in the sixth grade elementary textbooks. The research method is a descriptive-analytic study of the school textbooks of the year 2017-2018 done by content analysis method. The results show that in these textbooks, the subject of soil is addressed with the frequency of 59 (with the natural disasters being the top priority), 87 for water ( with the priority of consumption), 55 for sound (with the priority of sound pollution), 43 for air (with the priority of firefighting), 41 for the amount of attention to the conservation (out of 89 cases), which all of them are discussed more than "cognition and awareness" and "development". Furthermore, the distribution of environmental factors in different text books and grades is unequal. It is proposed that the environmental factors in current textbooks need to be reexamined according to the focus of the revolutionary documents of the education department and due to the environment crisis.