عنوان مقاله :
بهرهبرداري تلفيقي از منابع آب سطحي و زيرزميني با استفاده از مدل شبيهسازي WEAP (مطالعه موردي: دشت بهبهان، استان خوزستان)
پديد آورندگان :
فرزين، سعيد دانشگاه سمنان -دانشكده مهندسي عمران - گروه مهندسي آب و سازههاي هيدروليكي , غفوري، حميدرضا دانشگاه سمنان -دانشكده مهندسي عمران - گروه مهندسي آب و سازههاي هيدروليكي , موسوي، فرهاد دانشگاه سمنان -دانشكده مهندسي عمران - گروه مهندسي آب و سازههاي هيدروليكي , خيرانديش، علي دانشگاه سمنان -دانشكده مهندسي عمران - گروه مهندسي آب و سازههاي هيدروليكي
كليدواژه :
بهينه سازي , نيازهاي آبي، , دشت بهبهان، , WEAP، , رودخانه مارون
چكيده فارسي :
در اين پژوهش، الگوي بهرهبرداري تلفيقي و يكپارچه از منابع آب سطحي و زيرزميني دشت بهبهان (مخزن سد مارون و چاههاي بهرهبرداري موجود در دشت) بررسي شده است. شبيهسازي تخصيص نيازهاي آبي حوضه در نرمافزار WEAP با چهار سناريو شامل: 1) شرايط فعلي(M1)، 2) سناريوي مرجع براي 16 سال آينده (M2)، 3) سناريوي توسعه اراضي (M3) و 4) سناريوي بهينه (M4)، انجام شده است. سناريوي بهينه با روش برنامهريزي خطي چند هدفه در نظر گرفته شده است. بر اساس نتايج، در تمام سناريوها، نيازهاي شرب بهطور كامل برآورده ميشود. در سناريوي شرايط فعلي، نياز كشاورزي، بهجز براي حقابههاي سنتي، در ماههاي كمآب، بيش از 50 درصد براورده شده است. براي نيازهاي كشاورزي شبكههاي آبياري در سناريوي مرجع، ميزان تأمين در بعضي ماهها كمتر از 100 درصد بوده و حتي در ماههاي خرداد و شهريور، تأمين نياز آب براي شبكههاي شمال و جنوب دشت بهبهان كمتر از 10 درصد است. در سناريوي توسعه اراضي، نياز كشاورزي در شبكههاي آبياري، بهجز شبكه آبياري رامهرمز، در همه ماهها بيشتر از 90 درصد تأمين ميشود. سناريوي بهينه براي حداقل جريان در رودخانه مارون و حجم ذخيره نسبت به سناريوهاي ديگر بهترين عملكرد را داشته است. از مقايسه چهار سناريو در تأمين نياز آبي زيستمحيطي مشخص شد كه سناريوي بهينه در ماههاي بهار نسبت به سه سناريوي ديگر بهتر و مطلوبتر عمل ميكند؛ ولي در كل سال كمتر از 100 درصد نياز آبي تأمين ميشود. مقايسه چهار سناريو نشان داد كه سناريوهاي شرايط حاضر و مرجع در شبكههاي آبياري جايزان فجر، جنوب بهبهان، شمال بهبهان و حقابههاي سنتي بيشترين درصد اطمينانپذيري را داشتهاند. بسامد حجم ذخيره– زمان– احتمال حاصل از حجم ذخيره ماندگاري در سناريوي بهينه نشان داد كه بيشترين زمان ماندگاري در حجم ذخيره 558 ميليون متر مكعب (كه برابر نصف حجم مخزن سد مارون است) و با بيشترين احتمال (60 درصد) به دست آمد.
عنوان نشريه :
علوم آب و خاك