اثر تنش خشكي ناشي از پلي‌اتيلن‌گليكول (PEG-6000) بر صفات جواني‌زني بذرهاي هفت مبدﺃ جغرافيايي بادامك (.AMygdalus scoparia Spach) در استان فارس

بادامك (Amygdalus scoparia Spach) گونه­‌اي مقاوم به خشكي با دامنه پراكنش گسترده است كه به‌­فراواني در جنگل‌كاري‌هاي مناطق خشك و نيمه‌خشك استفاده مي­شود. استفاده از منابع بذري كه صفات جوانه‌­زني مناسبي را در شرايط خشك نشان مي‌­دهند، براي افزايش موفقيت در عمليات احيا و غني­‌سازي و نيز توصيف و طبقه‌­بندي ژرم­‌پلاسم اين گونه ضروري است. پژوهش پيش‌رو با هدف بررسي اثر تنش خشكي بر صفات جوانه‌­زني بذر جمعيت‌‌هايي از بادامك در استان فارس، در قالب آزمايش فاكتوريل با طرح پايه كامل تصادفي انجام شد. عوامل مورد بررسي شامل هفت جمعيت بادامك (مرودشت، پاسارگارد، ارسنجان، فسا، كوار، داراب و خنج) و چهار سطح خشكي (شاهد، 0/05- ، 0/1- و 0/5- مگاپاسكال) ناشي از پلي‌‌اتيلن‌‌گليكول بودند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثر تنش خشكي و اثر متقابل تنش خشكي در جمعيت براي كليه صفات جوانه‌­زني در سطح اطمينان 99 درصد معني­‌دار بود. حساسيت جمعيت­‌ها نسبت به سطوح مختلف تنش خشكي متفاوت بود. افزايش پتانسيل آب در محيط كشت بر بيشتر صفات جوانه­‌زني بذر تأثير نامطلوبي داشت. در سطوح زياد خشكي، ميانگين زمان جوانه­‌زني در جمعيت­‌هاي بادامك نواحي مرطوب‌­­تر شمال فارس (مرودشت) نسبت به جنوبي‌­ترين جمعيت (جمعيت خنج) بيشتر بود. جمعيت خنج در بيشترين سطوح تنش خشكي، بيشترين مقادير درصد جوانه‌­زني، ضريب سرعت جوانه‌­زني، شاخص جوانه­‌‌زني، شاخص نرخ جوانه­‌زني و ارزش جوانه­‌زني را نسبت به جمعيت­‌هاي ديگر مورد مطالعه داشت. استفاده از بذرهاي اين جمعيت در صورت تأييد در آزمون­هاي عرصه­‌اي براي افزايش موفقيت عمليات احيايي در مناطق جنوبي استان توصيه مي‌­شود.