برنامه‌ريزي آبياري به منظور ارتقاء بهره‌وري مصرف آب در زراعت گندم با استفاده از مدل AquaCrop

برنامه‌ريزي آبياري به‌عنوان يكي از روش‌هاي مديريت آب در مزرعه نقش كليدي در ارتقاي بهره‌وري مصرف آب در مناطق خشك و نيمه‌خشك ايفا مي‌نمايد. آبياري مازاد و فاصله طولاني بين آبياري‌ها از نقاط ضعف در برنامه‌ريزي آبياري رايج در مزارع گندم خوزستان به‌شمار مي‌آيند. لذا اين تحقيق با هدف برنامه‌ريزي آبياري به‌منظور افزايش عملكرد گندم و بهره‌وري مصرف آب در دو منطقه از جنوب استان اجرا گرديد. در اين تحقيق به كمك مدل آكواكراپ، 10 سناريوي برنامه‌ريزي آبياري از پنج نوبت آبياري به ميزان 400 ميلي‌متر تا هفت نوبت به ميزان 650 ميلي‌متر، براي يك دوره 12 ساله شبيه‌سازي و اثرات هر سناريو بر عملكرد دانه و بهره‌وري آب با يكديگر مقايسه گرديدند. نتايج نشان داد كه بيشترين ميانگين عملكرد (4900 كيلوگرم در هكتار) در سال‌هاي شبيه‌سازي به سناريوهاي نه و 10 (هفت نوبت آبياري با 600 تا 650 ميلي‌متر آب مصرفي) تعلق داشته و در مقابل كمترين مقدار (4200 كيلوگرم در هكتار) به سناريوي پنج (با شش نوبت آبياري و 500 ميلي‌متر آب) اختصاص داشت. بالاترين نتايج بهره‌وري مصرف آب نيز متعلق به سناريوهاي نه و 10 (16/1 كيلوگرم بر مترمكعب) و پايين‌ترين نتايج (04/1 كيلوگرم بر مترمكعب) در سناريوي پنج حاصل گرديد. همچنين شاخص‌هاي ارزيابي ضريب پيرسون، خطاي ميانگين مربعات ريشه (نرمال شده) و شاخص سازگاري ويلموت به‌ترتيب براي مقدار آب خاك 82/0، 5 و 90/0 درصد، پوشش سايه‌انداز 98/0، 13 و 99/0، و بيوماس 99/0، 4/11 و 99/0 بودند. لذا، نتايج ارزيابي نشان از توانايي قابل قبول مدل در شبيه‌سازي متغيرهاي اندازه‌گيري‌شده دارد.